سال‌ها بعد از قتل‌عام سربرنیتسا که ۸ هزار مسلمان بوسنیایی را به کام مرگ کشاند، نسل‌کشی در غزه قربانی می‌گیرد و جامعه بین‌المللی در ماموریت خود برای محافظت از غیرنظامیان و پاسخگو کردن عاملان جنایت با شکست مواجه شده است.
روز ۱۱ جولای سالروز کشتار سربرنیتسا است؛ ۳۰ سال پیش، در روز‌های پس از ۱۱ جولای ۱۹۹۵، بیش از ۸ هزار مسلمان بوسنیایی قتل‌عام شدند.
در طول جنگ بوسنی در دهه ۱۹۹۰، سربرنیتسا به‌عنوان «منطقه امن» تحت حفاظت سازمان ملل تعیین شد؛ برچسبی که بعد‌ها هیچ معنایی نداشت.
پیش‌درآمد دادگاه کیفری بین‌المللی امروز، دادگاه کیفری بین‌المللی برای یوگسلاوی سابق (ICTY) بود؛ دادگاه کیفری بین‌المللی یوگسلاوی سابق بدون تردید به‌عنوان تلاشی برای ایجاد پاسخی منطقی برای مهار و پاسخگو کردن مسئولان بی‌منطقی و وحشیانه آن زمان تأسیس شد.
حدود یک دهه طول کشید، اما دادگاه تجدیدنظر سرانجام حکم داد که آنچه در سربرنیتسا اتفاق افتاد، نسل‌کشی بوده است؛ در سال‌های پس از آن، برخی از بدترین عاملان دستگیر و محاکمه شده‌اند.
در طول سال‌ها، در هر ۱۱ جولای، مراسم تشییع جنازه‌ای برای به خاک سپردن بقایای قربانیان این نسل‌کشی در پوتوچاری، بوسنی برگزار می‌شود.
جامعه بین‌المللی از نسل‌کشی سربرنیتسا درس نمی‌گیرد
جامعه بین‌المللی از نسل‌کشی سربرنیتسا در سال ۱۹۹۵ درس نمی‌گیرد، نسل‌کشی‌ای که بدترین جنایت اروپا و نتیجه شکست شرم‌آور جهانی در محافظت از غیرنظامیان بود.
۳۰ سال پیش، نیرو‌های صرب بوسنی شهر سربرنیتسا را به تصرف خود درآوردند و سپس بیش از ۸ هزار مسلمان بوسنیایی را در یک «منطقه امن» اعلام شده از طرف سازمان ملل قتل‌عام کردند، جایی که به مردم وعده حفاظت داده شده بود و سپس رها شدند.
در طول جنگ بوسنی، بیش از ۱۰۰ هزار نفر کشته شدند، بیش از ۲ میلیون نفر از خانه‌های خود آواره شدند و تا ۵۰ هزار زن در اردوگاه‌ها مورد آزار و اذیت قرار گرفتند.
وحشت سربرنیتسا همچنان بازماندگان و فرزندان آنها را تا به امروز آزار می‌دهد، اما اکنون، در غزه بار دیگر شاهدیم که جهان در محافظت از غیرنظامیان در برابر جنایات یا تضمین پاسخگویی در قبال نقض آشکار قوانین بین‌المللی شکست خورده است.
نسل‌کشی سربرنیتسا لکه تاریکی بر وجدان جهان است؛ به مردم وعده حمایت داده شد، سپس رها شدند تا قتل‌عام یا مورد تجاوز قرار گیرند، در حالی که جهان نظاره‌گر بود.
دولت‌های بین‌المللی دانش و ابزار لازم برای واکنش را داشتند، اما فاقد اراده سیاسی بودند و آنها به قربانیان و بازماندگان سربرنیتسا مدیونند که از وقوع مجدد نسل‌کشی جلوگیری کنند.
اما اکنون و ۳۰ سال بعد، دولت‌ها و جامعه بین‌المللی اراده لازم برای انجام اقدام‌های معنادار برای نجات جان انسان‌ها را ندارند.
سال گذشته، دیوان بین‌المللی دادگستری (ICJ) دستور داد اقدام‌هایی برای جلوگیری از نسل‌کشی در غزه انجام شود، زیرا وجود چنین خطری را محتمل دانست.
با این حال، حکم دیوان همچنان بدون هیچ پیامدی نادیده گرفته می‌شود؛ فلسطینیان در غزه به‌طور سیستماتیک کشته، گرسنه، مجبور به کوچ اجباری و محروم از کمک‌های بشردوستانه می‌شوند و هر روز شاهد نقض قوانین بین‌المللی با مصونیت کامل عاملان هستیم.
- بیشتر بخوانید:
- سالروز نسل‌کشی سربرنیتسا؛ یادبودی برای ۸ هزار قربانی مسلمان
- داستان مشابه دو نسل‌کشی؛ تله مناطق امن و انفعال جامعه بین‌المللی در سربرنیتسا و غزه
امروز میراث جهانی سربرنیتسا بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد؛ این یادآوری آشکاری است که دولت‌ها باید در لحظه برای رعایت قوانین بین‌المللی و جلوگیری از جنایات اقدام کنند؛ تاریخ، کسانی را که در این امر کوتاهی می‌کنند، به‌شدت قضاوت می‌کند.
درست مانند بوسنیایی‌ها، فلسطینی‌ها نیز اگر خوش‌شانس بودند که از بمباران‌ها جان سالم به در ببرند، به زور از خانه‌هایشان به بخش کوچکی از سرزمین خود منتقل شدند،
درست مانند مردم غزه، هفته‌ها پیش از نسل‌کشی بوسنیایی‌ها از روستا‌های اطراف به دنبال پناهگاهی به شهر سربرنیتسا هجوم بردند، در سربرنیتسا فضای کافی برای همه آنها وجود نداشت، نه غذا و نه آب.
درست مانند غزه، هیچ کمکی اجازه ورود نداشت و از گرسنگی به‌عنوان سلاح جنگی استفاده می‌شد، درست مانند دونالد ترامپ امروز، آمریکا به ریاست‌جمهوری بیل کلینتون، قول آتش‌بس می‌داد و سازمان‌های بشردوستانه در مورد اقدام‌های نسل‌کشی به آنها هشدار دادند.
روزنامه‌نگاران در مورد وضعیت وخیم انسانی هشدار می‌دادند و کودکان از گرسنگی و بیماری جان خود را از دست می‌دادند.
سربرنیتسا، درست مانند غزه امروز، به رسمیت شناختن این واقعیت بود که جامعه بین‌المللی در ماموریت اصلی خود یعنی محافظت از غیرنظامیان و جلوگیری از نسل‌کشی شکست خورده است.
انتهای پیام/
Friday, 11 July , 2025