کشور‌های غربی در سال ۲۰۲۴ به شکل گسترده از تحریم‌ها به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین عوامل نقض حقوق بشر در کشور‌های هدف استفاده کردند.
شورای امنیت سازمان ملل از زمان جنگ سرد با استناد به فصل هفتم منشور ملل متحد به شکل گسترده‌ای از ابزار تحریم علیه کشور‌های مختلف استفاده کرد؛ روندی که در ادامه سبب ابزارسازی تحریم در سیاست خارجی کشور‌های غربی شد.
بررسی‌های متعدد درباره کشور‌های هدف تحریم‌ها نشان می‌دهند و تایید می‌کنند که پیامد‌های حاصل از اعمال تحریم‌ها بیشترین رنج و آسیب را بر مردم عادی وارد کرده است؛ ضمن اینکه این تحریم‌ها سبب نقض موازین حقوق بشری می‌شوند.
دولت‌های تحریم‌کننده معمولا استفاده از تحریم‌ها را با این استدلال که تجارت خارجی و محدودیت‌های مالی دولت‌های هدف را مجبور می‌کند تا سیاست‌های خود را مطابق با خواسته‌های اعمال‌کنندگان تحریم تغییر دهند، توجیه می‌کنند.
تحریم‌ها به‌ندرت به روشی که منطق ادعایی اعمال‌کنندگان نشان می‌دهد، عمل می‌کنند؛ اثر‌های نامطلوب اقتصادی و انسانی تحریم‌ها در کشور‌های هدف به‌خوبی مستند شده‌اند.
کشور‌های غربی تحریم‌ها را اغلب ابزاری غیر خشونت‌آمیز و نسبتا صلح‌آمیز به جهان معرفی می‌کنند، اما سوابق نشان می‌دهند که آن‌ها به احتمال زیاد باعث نقض حقوق بشر می‌شوند
با توجه به میزان موفقیت نسبتا پایین تحریم‌ها در دستیابی به اهداف خود، برای سیاست‌گذاران حتی ضروری است که تاثیر احتمالی تحریم‌ها را بر حقوق بشر در نظر بگیرند.
آمریکا همواره یکی از کشور‌هایی بوده که بیشترین تحریم‌ها را علیه کشور‌های دیگر وضع کرده است؛ هرچند این تحریم‌ها در بسیاری از موارد ناموفق بوده است.
وضع و اعمال تحریم‌ها، نگرانی‌های جدی را در چارچوب قوانین بین‌المللی ایجاد کرده است؛ ماده ۲ (۴) منشور ملل متحد به‌وضوح استفاده از زور را ممنوع می‌کند.
کشور‌های در حال توسعه استدلال کرده‌اند که تحریم‌های یک‌جانبه باید حذف شوند، زیرا حق توسعه اقتصادی و اجتماعی آن‌ها را نقض می‌کند؛ به همین منظور، مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامه‌ای را به تصویب رسانده که از همه کشور‌ها می‌خواهد اقدام‌های اقتصادی اجباری یک‌جانبه فراسرزمینی یا اقدام‌های تحمیلی ازسوی هیچ کشوری را به‌رسمیت نشناسند.
اهمیت تاثیر‌های منفی تحریم‌ها بر بهره‌مندی مردم کشور‌های هدف به حقوق بشر به حدی است که سازمان ملل سمت گزارشگر ویژه را برای بررسی این تاثیر‌ها تعیین کرده است.
پرونده تحریم‌ها در ۲۰۲۴
مقیاس و پیچیدگی تحریم‌ها در سال ۲۰۲۴ افزایش یافت؛ در سال میلادی گذشته به‌طور متوسط هر پنج دقیقه یک تحریم به فهرست تحریم‌ها اضافه شد.
این امر نگرانی‌های جدی را درباره تاثیر اعمال تحریم‌ها بر نقض حقوق بشر افراد در کشور‌های هدف افزایش داده است.
به گزارش castellum، آمریکا در سال ۲۰۲۴ بیش از مجموع همه کشور‌های دیگر اعمال‌کننده تحریم، دستور‌های اعمال تحریم را صادر کرد و روسیه، چین، ایران و سوریه، تحریم شده‌ترین کشور‌های جهان در سال ۲۰۲۴ بودند.
روسیه در سال ۲۰۲۴ یکی از کانون‌های تحریم بود و تقریبا چهار برابر بیشتر از مجموع ۱۰ کشوری که هدف بیشترین تحریم‌ها قرار گرفتند، متحمل تحریم شد.
در عین حال، روسیه در سال ۲۰۲۴ در دسته لغو تحریم‌ها نیز پیشتاز بود.
ایران نیز در سال ۲۰۲۴ هدف ۴۳۹ تحریم جدید قرار گرفت؛ بخش عمده‌ای از این تحریم‌ها با ادعا‌ها و بهانه‌های حقوق بشری اعمال شدند.
با وجود این، حجم تحریم‌های جدیدا اعمال‌شده بر ایران در سال ۲۰۲۴ به تقریبا نصف کاهش یافت.
اعمال تحریم به بهانه مبارزه با تروریسم در سال ۲۰۲۴ به شکلی ویژه در کانون توجهات قرار گرفت؛ از ۴۷۸ مورد تحریم اعمال‌شده با این بهانه در سال ۲۰۲۴ حدود ۲۵۷ مورد به بهانه حقوق بشر و ۱۳۹ مورد با هدف مبارزه با مواد مخدر انجام شد.
آمریکا بزرگ‌ترین مدعی دروغین مبارزه با تروریسم حدود ۹۰ درصد از تحریم‌های به بهانه مبارزه با تروریسم را اعمال کرد.
فهرست تحریم‌های اعمال‌شده کانادا در سال ۲۰۲۴ با ۳۶۰ مورد جدید تحریم حدود ۹ درصد افزایش یافت.
- بیشتر بخوانید:
- رژیم تحریم‌های حقوق بشری اتحادیه اروپا و پرسش‌های بی‌پاسخ
- سازمان ملل تاثیر حقوق بشری تحریم‌ها را بررسی می‌کند
بایدن؛ معتادترین رئیس‌جمهور آمریکا به تحریم
نکته قابل توجه اینکه جو بایدن، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، ۲ برابر بیشتر از دور نخست ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ یا دوره ریاست‌جمهوری باراک اوباما تحریم اعمال کرد.
با وجود یک دوره‌ای بودن ریاست جمهوری بایدن، وی بیش از هر رئیس‌جمهور دیگر این کشور، تحریم اعمال کرده است.
افزایش شمار تحریم‌های سازمان ملل در ۲۰۲۴
تعداد کل تحریم‌های سازمان ملل برای نخستین بار در چهار سال گذشته، در سال ۲۰۲۴ افزایش یافت.
تحریم‌های حقوق بشری در سال ۲۰۲۴
روند اعمال تحریم به بهانه‌های حقوق بشری در سال ۲۰۲۴ نیز ادامه داشت.
اتحادیه اروپا یکی از اصلی‌ترین اعمال‌کنندگان تحریم به بهانه حقوق بشر در سال ۲۰۲۴ بود.
پیش‌بینی تحریم‌های آمریکا برای ۲۰۲۵
با بازگشت ترامپ به کاخ سفید، اعمال تحریم‌های بین‌المللی بیشتر در سال ۲۰۲۵ دور از انتظار نیست.
پیش‌بینی می‌شود که ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهور معتادترین کشور جهان به اعمال تحریم‌ها در دور دوم ریاست‌جمهوری خود به اعمال تحریم‌ها ادامه دهد؛ ایران و روسیه در کانون سیاست اعمال تحریم ترامپ قرار داشته باشند.
در عین حال، گسترش استفاده آمریکا از تحریم‌های موضوعی برای هدف قرار دادن کشور‌های دیگر در سال ۲۰۲۵ دور از انتظار نیست؛ ضمن اینکه همان طور که طی روز‌های اخیر مشاهده شد، آمریکا احتمالا از تحریم‌ها به‌عنوان مکمل کنترل‌های صادراتی یا محدودیت‌های تجاری به عنوان بخشی از تلاش ترامپ برای پیگیری سیاست به‌اصطلاح «اول آمریکا» اعمال شوند.
روند‌های تحریمی آمریکا برای ۲۰۲۵
به گزارش complyadvantage، نخستین روند تحریمی مورد انتظار آمریکا، اعمال تحریم علیه چین با هدف افزایش فشار بر این کشور است.
تداوم جنگ اوکراین به معنای ادامه رژیم تحریم‌ها علیه روسیه است؛ اگرچه تحریم‌های پیشتر اعمال‌شده علیه این کشور با این هدف با حفره‌های چالش برانگیزی مواجه شدند.
مجموعه تحریم‌های آمریکا علیه برخی از کشور‌ها و جنبش‌های مقاومتی خاورمیانه یکی از روند‌های تحریمی موردانتظار است.
کره شمالی نیز احتمالا ازجمله هدف‌های روند‌های تحریمی آمریکا در سال ۲۰۲۵ خواهد بود.
انتهای پیام/
Sunday, 6 July , 2025