آزمایشهای هستهای که بیش از نیمی از آنها از طرف آمریکا انجام شده، پیامدهای بسیار فاجعهبار و طولانیمدتی را برای مردم در سراسر جهان به همراه داشته است.
مجمع عمومی سازمان ملل در دسامبر ۲۰۰۹ به اتفاق آرا روز ۲۹ آگوست را بهعنوان روز جهانی مبارزه با آزمایشهای هستهای اعلام کرد.
اولین انفجار چند هفته پیش از بمباران هستهای هیروشیما و ناگازاکی، ۸۰ سال پیش در ماه آگوست، در نیومکزیکو رخ داد.
بین سالهای ۱۹۴۵ تا ۲۰۰۷، بیش از ۲ هزار آزمایش هستهای در سراسر جهان در الجزایر، استرالیا، پلینزی فرانسه، قزاقستان، کریباتی، جزایر مارشال و جنوب غربی آمریکا و همچنین آلاسکا انجام شد.
اکثر این انفجارها در مناطقی که در آن زمان مستعمرات و یا مناطقی که مردم بومی یا سایر جوامع قومی در آنها ساکن بودند، روی دادند؛ جوامع درگیر در تلاش برای عدالت و جلوگیری از هرگونه بازگشت به آزمایشهای هستهای هستند.
آزمایش هستهای میراثی فراتر از مرزهای محل آزمایش بر جای گذاشته است.
تابش را نمیتوان از نظر جغرافیایی مهار کرد؛ به مرز هیچ کشوری احترام نمیگذارد؛ الگوهای ریزش رادیواکتیو پیچیده هستند و پیامدهای کامل انسانی ریزش رادیواکتیو ناشی از سالها آزمایش هستهای جوی خاص مشخص نیست.
اولین معاهده بینالمللی که آزمایش هستهای را بهطور کامل ممنوع کرد، معاهده جامع منع آزمایش است که در سال ۱۹۹۶ تصویب شد، اگرچه این معاهده هنوز لازمالاجرا نشده است.
معاهده منع سلاحهای هستهای تنها معاهده بینالمللی در حال اجرا است که آزمایش هستهای را ممنوع میکند و سایر معاهدات انواع آزمایش هستهای را در مناطق خاص ممنوع میکنند.
معاهده منع سلاحهای هستهای (TPNW) اولین معاهده بینالمللی است که تمام فعالیتهای مربوط به سلاحهای هستهای را ممنوع کرده است؛ این معاهده همچنین کشورهای عضو را ملزم میکند که به بازماندگان استفاده و آزمایش سلاحهای هستهای کمک کنند و شروع به پاکسازی محیطهای آلوده کنند.
در حالی که مسئولیت اصلی این اجرا بر عهده کشورهای آسیبدیده است، همه کشورهایی که در موقعیت انجام این کار هستند باید در این کار به آن کشورها کمک کنند.
در ۱۶ جولای ۱۹۴۵، در حوضه بیابانی خورنادا دل موئرتو، آمریکا اولین انفجار آزمایشی هستهای را در حدود ۳۴۰ کیلومتری (۲۱۰ مایلی) جنوب لوسآلاموس، نیومکزیکو انجام داد.
این بمب پلوتونیومی که بهعنوان آزمایش ترینیتی شناخته میشود، بر فراز بیابان نیومکزیکو منفجر شد و واکنش زنجیرهای را آغاز کرد که ۱۸.۶ کیلوتن نیرو آزاد کرد.
این آغاز عصر اتمی بود و کمتر از یک ماه بعد، آمریکا ۲ بمب اتمی را بر روی شهرهای هیروشیما و ناگازاکی ژاپن انداخت و هزاران نفر را بلافاصله قتلعام کرد.
دو بمب اتمی ساخته شده به وسیله آمریکا و انگلیس از اورانیوم-۲۳۵ و پلوتونیوم-۲۳۹، به ترتیب در اوایل آگوست ۱۹۴۵ بر روی هیروشیما و ناگازاکی انداخته شدند.
اثرات مخرب هر دو نوع بمب اساسا به انرژی آزاد شده در لحظه انفجار بستگی داشت و باعث آتشسوزیهای فوری، فشارهای انفجار مخرب و قرار گرفتن در معرض تابش شدید تشعشات میشد.
طبق تاریخچه وزارت انرژی آمریکا از پروژه منهتن، هزاران نفر دیگر در سالهای بعد بر اثر جراحات، بیماریهای ناشی از تشعشعات و سرطان جان خود را از دست دادند.
برای افزایش آگاهی از اثرات آزمایش سلاحهای هستهای و دستیابی به جهانی عاری از سلاحهای هستهای، سازمان ملل متحد هر ساله در ۲۹ آگوست، روز جهانی مبارزه با آزمایشهای هستهای را گرامی میدارد.
آمریکا با هزار و ۳۰ آزمایش بین سالهای ۱۹۴۵ تا ۱۹۹۲ کمی بیش از نیمی از کل آزمایشهای هستهای جهان را انجام داده است.
در ۱۳ فوریه ۱۹۶۰، فرانسه اولین آزمایش هستهای خود را با نام رمز Gerboise Bleue بر فراز صحرای بزرگ آفریقا در الجزایر که در آن زمان در اشغال فرانسه بود، انجام داد.
- بیشتر بخوانید:
- امنیت بشر زیر سایه آزمایشهای هستهای
- سایه سنگین آزمایشهای هستهای بر سر جهان
سایر مکانهای آزمایش هستهای شامل تعدادی در ایالتهای نوادا، نیومکزیکو، کلرادو و میسیسیپی آمریکا است.
آزمایشهایی در استرالیا، چین، هند، قزاقستان، کره شمالی، روسیه و پاکستان و همچنین در پلینزی فرانسه، کریتیماتی، جزایر مارشال، جزیره پرنس ادوارد در اقیانوس هند و در دریای آزاد در اقیانوس آرام شرقی و اقیانوس اطلس جنوبی انجام شده است.
آزمایش هستهای اثرات فوری و بلندمدت ناشی از تشعشع و بارش رادیواکتیو دارد. افزایش میزان سرطان با آزمایش هستهای مرتبط بوده است، و مطالعات نشان میدهد که سرطان تیروئید با رادیونوکلئیدها مرتبط است.
پس از یک آزمایش هستهای، مناطق وسیعی از زمین برای دههها رادیواکتیو باقی میمانند.
اثرات سطوح مختلف تشعشع بر سلامتی از حالت تهوع و استفراغ تا مرگ در عرض چند روز متغیر است.
انگلیس بین نوامبر ۱۹۵۷ و سپتامبر ۱۹۵۸ مجموعهای از آزمایشهای هستهای را در اقیانوس آرام جنوبی انجام داد.
یک نظرسنجی که در سال ۱۹۹۹ توسط انجمن کهنه سربازان آزمایش هستهای انگلیس انجام شد، نشان داد که تأثیر آزمایشها بر روی ۲ هزار و ۵۰۰ کهنهسرباز حاضر، ناهنجاریهای اسکلتی را نشان داده و ۳۰ درصد از مردان، عمدتا در دهه پنجاه زندگی خود، جان باختند.
انتهای پیام/
Friday, 5 September , 2025