طرحی ۱۲۰ هکتاری در مزارع نیشکر اجرا شده که ضمن کاهش ۶۰درصدی مصرف آب، راندمان تولید را افزایش می‌دهد و میزان کود را به نصف، و سم را به یک‌پنجم تقلیل داده است.

– اخبار اقتصادی –

خبرگزاری تسنیم؛ گروه اقتصادی ــ رهبر فرزانه انقلاب در تاریخ دهم بهمن‌ماه ۱۴۰۱ در دیدار جمعی از کارآفرینان، تولیدکنندگان و دانش‌بنیان‌ها، در تجلیل و بیان ضرورت استفاده از یک طرح کلیدی در حوزه «کاهش مصرف آب» خاطرنشان کردند:

“در قضیّه‌ی آب، یکی از آشناهای ما، دوستان ما و به یک معنا همکاران ما، یک طرحی را در زمینه‌ی مسائل کشاورزی مطرح کرد با ما، من با آقای رئیس‌جمهور در میان گذاشتم، ایشان همّت کردند رفتند از نزدیک طرح را دیدند و تصدیق کردند. پریروز که اینجا ما در نمایشگاه بودیم، وزیر محترم کشاورزی به من گفت این طرح پیشرفته‌ترین طرح دنیا است! این را وزیر کشاورزی ما میگوید. یک طرحی است که از یک گوشه‌ای درمی‌آید، یک نفری که نه مسئول دولتی است، نه وزیر است، یک طرحی را حالا یا یاد میگیرد از کسی یا خودش به ذهنش میرسد، ارائه میکند، مسئولین ما میگویند این بهترین طرح و پیشرفته‌ترین طرح کشاورزی است؛ خیلی خب، دنبال بشود، دنبال کنید. حالا به من گفتند که این یک مقداری هزینه‌های بیشتری را تحمیل میکند؛ نگاه کنیم به آینده ببینیم بعد که این هزینه‌ها را کردیم، چه خواهد شد.”

بیان رهبر معظم انقلاب، ناظر به پروژه «آبیاری نوین زیرسطحی هوشمند»، بود که در سطحی ۱۱۸ هکتاری در مجتمع کشت و صنعت کارون، و با مشارکت و کمک نهاد پیشران مرکز راهبردی سپاه در شوشتر استان خوزستان اجرا شده بود. پیگیری این طرح، وجهه همت دولت وقت قرار گرفت و حدود یکسال بعد، در تاریخ هجدهم اسفندماه ۱۴۰۲ بهره‌برداری از آن، با حضور شخص رئیس‌جمهور، بصورت رسمی آغاز شد. مقرر شده بود با توجه به موفقیت فاز آزمایشی ۱۱۸ هکتاری، در فاز اول در سطح ۱۴۰۰ هکتار و در فاز دوم در سطح ۳۵۰۰ هکتار این طرح به اجرا دربیاید.

بیشتر بخوانید

نجات آب ــ ۱۲ | «بازچرخانی و تصفیه فاضلاب شهری» برای بخش‌هایی از کشاورزی
نجات آب ــ ۱۳ | «بارورسازی ابرها» در مناطق هدفمند

این طرح چه مزایایی را برای بخش کشاورزی تأمین می‌کند؟

عبدالمجید میرزاپور، مدیرعامل سابق کشت و صنعت کارون، و مجری این طرح تا سال ۱۴۰۴ در این زمینه توضیحاتی ارائه کرده است. وی با اشاره به اینکه کشور ما جزء سه کشور برتر دارای این تکنولوژی جهانی است، خاطرنشان کرد: برای گیاه غیر از آب، نیاز به کود و اکسیژن و بعضی از مواقع سموم داریم. طی بررسی‌های انجام شده مشخص شد با این طرح، می‌تواند در کشاورزی ایران معجزه اتفاق بیفتد و می‌تواند نگرانی‌های ناشی از کمبود آب و غذا را جبران بکند.

وی با بیان اینکه زمین‌های درجه دو به این موضوع اختصاص داده شده تا میزان افزایش راندمان به‌خوبی و واقعی اندازه‌گیری شود، گفت: ما امسال مجموعاً ۵۲۰۰ هکتار کشت کردیم که ۱۲۰ هکتار آن زیر بار این طرح بوده است.

میرزاپور در ادامه به بیان میزان کمّی صرفه‌جویی آب در این طرح پرداخت. وی خاطرنشان کرد: در شرایط معمول، آب اول نیشکر که معروف به خاک‌آب است ۲۸۰۰ مترمکعب آب مصرف می‌کند؛ اینجا ما این رقم را به ۸۰۰ مترمکعب رساندیم؛ ضمن اینکه به نظر من ۲۰۰ مترمکعب از این عددِ ۸۰۰ هم اضافه بود، اما چون اولین بار بود و آزمایش اول بود، روی ۸۰۰ ماندیم.

وی افزود: آب دوم و سوم در نیشکر جاری که الآن انجام می‌دهیم بین ۱۶۰۰ تا ۱۸۰۰ مترمکعب در شرایط عادی مصرف آب داریم؛ که در این طرح این رقم به بین ۴۰۰ تا ۶۰۰ متر آب رسید.

مدیرعامل سابق کشت و صنعت کارون، در ادامه به بیان مؤلفه‌های ویژه افزایش راندمان، در این طرح پرداخت. وی گفت: آنچه اتفاق افتاد افقی برای ما می‌گشاید که می‌تواند نقطه عطفی برای کنش‌های بعدی باشد.

وی اضافه کرد: برای مثال مصرف کود در این طرح ۵۰ درصد کاهش پیدا کرد. درواقع حداقل قدرت جذب کود دو برابر افزایش پیدا می‌کند؛ به دلیل اینکه در شرایط جاری، کود همراه با آب عرض ۸۰ و به عمق ۳۰ سانتیمتر به گیاه می‌رسد، به این امید که بخشی از این به ریشه نیشکر برسد؛ اما اینجا مستقیم به ریشه نیشکر می‌رسد.

وی در ادامه با اشاره به مزیت دیگر این طرح، به کاهش ۸۰درصدی علف‌های هرز و متعاقب آن کاهش مصرف سموم، اشاره کرد، و گفت: با توجه به اینکه آب‌های سطحی نداریم علف هرز حداکثر به ۲۰ درصد می‌رسد؛ یعنی مصرف سموم ما به ۲۰ درصد می‌رسد؛ بنابراین مسائل زیست‌محیطی که به‌شدت ما را تهدید می‌کند حل خواهد شد.

عضو هیئت مدیره این کشت و صنعت در ادامه به مزیت دیگری از این طرح اشاره کرد: عملیات‌های کشاورزی در بخش نوین، حداکثر به ۵۰ درصد می‌رسد؛ و فکر می‌کنم می‌توانیم این را تا سی درصد هم برسانیم. به همین دلیل حداکثر عملیات‌های کشاورزی به ۵۰ درصد می‌رسد بافت خاک برای نسل آینده سالم می‌ماند.

وی درخصوص افزایش برداشت و کاهش جدی میزان ضایعات هم تأکید کرد: ما می‌توانیم افزایش تولید نیشکر داشته باشیم، حداقل ۵۰ درصد کاهش ضایعات برداشت داشتیم. با این شرایط شاهد ارزان‌تر شدن تولید کشاورزی هم خواهیم بود.

ابعاد فنی پروژه

به گزارش تسنیم؛ آبیاری زیرسطحی روشی است که در آن منطقه ریشه گیاه بدون خیس شدن سطح خاک یا تلفات عمقی مرطوب می‌شود؛ آبیاری قطره‌ای زیرسطحی تکنیکی از آبیاری قطره‌ای است که محل خروج آب زیرسطح خاک قرار دارد.

سیستم نوین آبیاری زیرسطحی کارون شامل اتاق فرمان، تابلو برق هوشمند جهت کنترل و محافظت از کلیه تجهیزات مورداستفاده، استخر و ایستگاه پمپاژ شامل سه دستگاه پمپ خوابیده با ظرفیت مجموع ۱۵۰ لیتر در ثانیه، سیستم فیلتراسیون خودشوینده جهت حذف مواد معلق موجود در آب آبیاری با قابلیت خودشویندگی هوشمند، لوله‌های پلی اتیلنی مخصوص جهت انتقال و هدایت آب و مواد غذایی موردنیاز گیاه به طول ۱۶۴ کیلومتر، ۸۲ شیر هیدرولیکی برقی جهت باز و بسته کردن واحدهای آبیاری، سیستم اتوماسیون به همراه ارتباطات رادیویی جهت ارتباط شیرهای برقی با اتاق فرمان، لترالهای پایپ پلاس با قابلیت انتقال و انتشار سریع آب با میزان بسیار کم و دقیق جهت نیازمندی گیاه در محل ریشه به طول ۵۴۰ کیلومتر که در زیر خاک قرار می‌گیرد.

درعین‌حال، این روش آبیاری نسبتاً سرمایه‌بر است و طراحی و نگهداری آن نیز نیاز به تخصص دارد، این سیستم برای زمین‌هایی با مقیاس متوسط و بزرگ مناسب‌تر است. در این روش قبل از ورود آب به لوله‌های توزیع، آب باید تصفیه شود تا ریسک انسداد را به حداقل برساند. بنابراین انجام این پروژه ابعاد فنی مهمی دارد که باید توسط متخصصان انجام پذیرد.

انتهای پیام/