مرگ فزاینده مهاجران؛ نتیجه شکست انکارناپذیر سیاست‌های مهاجرتی اروپا

تصویر آلان کردی، کودک مهاجری با تی‌شرت قرمز و شلوارک آبی که رو به صورت در ساحلی در ترکیه افتاده و جان باخته بود، در روز دوم سپتامبر ۲۰۱۵ (۱۱ شهریور ۱۳۹۴) منتشر شد؛ این تصویر جهان را در بهتی عمیق فرو برد، تصویری که به نمادی تکان‌دهنده از وضعیت اسفناک مهاجران و پناهجویان در مسیر اروپا تبدیل شد.

انتشار تصویر یادشده موضع‌گیری‌ها و واکنش‌های گسترده‌ای را درپی داشت و مقام‌های کشور‌های مختلف به‌ویژه کشور‌های مقصد مهاجران با گرفتن ژست‌های انسان‌دوستانه، شعار‌هایی در حمایت از مهاجران و پناهجویان سر دادند.

اکنون ۱۰ سال از آن فاجعه تکان‌دهنده می‌گذرد و مهاجران و پناهجویان در مسیر اروپا همچنان با خطر‌های جدی مواجه هستند؛ تداوم وضعیت بحرانی مهاجران و پناهجویان در مسیر‌های مهاجرتی مخاطره‌آمیز به سمت اروپا پس از فروکش کردن موج ناراحتی‌ها، مرگ هزاران نفر دیگر را در این مسیر‌ها رقم زده است.

آژانس پناهندگان سازمان ملل (UNHCR) با انتشار آماری از مرگ و ناپدید شدن هزار و ۲۳۶ نفر در مسیر‌های مهاجرتی به اروپا خبر داد؛ براساس این گزارش، عمده موارد مرگ‌ومیر در مدیترانه مرکزی روی دادند.

گزارش سازمان بین‌المللی مهاجرت (IOM) نشان می‌دهد که بیشتر افرادی که هنگام مهاجرت جان خود را از دست می‌دهند، سفر‌های خطرناک را صرفا از روی انتخاب انجام نمی‌دهند، بلکه از روی ناچاری (فرار از ناامنی، درگیری، فاجعه و سایر بحران‌های انسانی) انجام می‌دهند.

سازمان بین‌المللی مهاجرت اعلام کرد که از سال ۲۰۱۴ تاکنون بیش از ۵۲ هزار نفر در تلاش برای فرار از کشور‌های بحران‌زده جان خود را از دست داده‌اند.

این سازمان تاکید کرد که این میزان حدود سه‌چهارم (۷۲ درصد) از کل مرگ‌ومیر ثبت‌شده مهاجران در سطح جهان در این دوره است؛ براساس گزارش‌ها، این تعداد شامل بیش از ۳۹ هزار نفری است که در مناطق بحرانی جان خود را از دست داده‌اند و بیش از ۱۳ هزار و ۵۰۰ نفر نیز در تلاش برای فرار از درگیری یا فاجعه جان خود را از دست داده‌اند.

در همین حال، براساس گزارش سازمان بین‌المللی مهاجرت، مدیترانه مرکزی همچنان مرگ‌بارترین مسیر مهاجرت در سراسر جهان است و نزدیک به ۲۵ هزار نفر تاکنون در دریا ناپدید شده‌اند.

پروژه مهاجران گمشده که از سال ۲۰۱۴ تراژدی مرگ‌ومیر مهاجران در حین تلاش برای رسیدن به یک مقصد بین‌المللی را پیگیری می‌کند، اعلام کرد که تقریبا ۶۰ درصد از مرگ‌ومیر‌های ثبت‌شده در طول مهاجرت مربوط به غرق شدن است.

براساس گزارش این نهاد، در سال ۲۰۲۳ دست‌کم ۳ هزار و ۱۵ نفر در دریای مدیترانه، جان خود را از دست دادند، این در حالی است که شمار مهاجران جان‌باخته در دریای مدیترانه در سال ۲۰۲۲ حدود ۲ هزار و ۴۱۱ نفر و در سال ۲۰۱۵ بیش از ۳ هزار و ۷۰۰ نفربوده است.

یکی از مهم‌ترین دلایل این آمار فزاینده سیاست‌ها و اقدام‌های ضدمهاجرتی سختگیرانه کشور‌های اروپایی است.

به‌عنوان مثال، ایتالیا اقدام به رهگیری پهپاد‌های مورد استفاده در عملیات نجات مهاجران کرده است؛ موسسه خیریه Sea-Watch که در زمینه نجات مهاجران گرفتار فعال است، اعلام کرد که این امر نشان‌دهنده دور جدید تشدید سیاست‌های ضدمهاجرتی ایتالیا است و نقض حقوق بشر غیرنظامیان در مدیترانه محسوب می‌شود.

در عین حال، ایتالیا، فرانسه و آلمان برای اقدام‌های سخت‌گیرانه‌تر علیه مهاجران بدون مدرک و اخراج مهاجران که در سطح قانونی موثرتر هستند، با یکدیگر همکاری می‌کنند.

افزایش شمار این مرگ و میر‌های مهاجران در مدیترانه ارتباط مستقیمی با تشدید سیاست‌های ضدمهاجرتی در کشور‌های اروپایی دارد؛ مواضع ضدمهاجرتی کشور‌های اروپایی به‌ویژه آلمان و انگلیس به‌سرعت و با شدت در مسیر سختگیرانه‌تر شدن پیش می‌رود.

در عین حال، حس همدردی با مهاجران و پناهجویان در اروپا نیز از بین رفته است و لفاظی‌های سیاستمداران کشور‌های اروپایی به شکل فزاینده احساسات ضدمهاجرتی را علیه آن‌ها تشدید کرده است.

به گزارش لارپابلیکا، رئیس یکی از موسسه‌های نجات مهاجران در این باره گفت: شرم‌آور است که دولت‌های اروپایی یک دهه پس از مرگ آلان، در ایجاد مسیر امن برای پناهندگان شکست خورده‌اند.

وی تاکید کرد: دولت‌های اروپایی نه تنها در ایجاد یک برنامه نجات دریایی دولتی شکست خورده‌اند، بلکه به‌طور فعال مانع کار سازمان‌های بشردوستانه نیز می‌شوند.

انتشار تصویر آلان، اگرچه درد و رنجی بزرگ را به جامعه جهانی وارد کرد، اما سبب شد واقعیت مهم رویکرد کشور‌های اروپایی به مهاجرت و شکست این رویکردها آشکار شود.

انتهای پیام/