نشست ظرفیت‌های حقوق بشر اسلامی در مواجهه با تحولات اخیر در کشور‌های اسلامی برگزار شد

نشست ظرفیت‌های حقوق بشر اسلامی در مواجهه با تحولات اخیر در کشور‌های اسلامی روز سه شنبه، ۱۴ مرداد، در مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی برگزار شد.

تعدادی از کارشناسان حقوق بشر از کشور‌های مختلف اسلامی در این نشست حضور داشتند.

در ابتدای این نشست مروری بر حقوق بشر اسلامی و اهمیت و ابعاد آن صورت گرفت.

فقر گفتمانی و نبود اراده سیاسی در حقوق بشر اسلامی

حجت‌الاسلام والمسلمین رفیعی علوی، رئیس دانشگاه باقرالعلوم قم در این نشست گفت: حقوق بشر اسلامی پس از فراز‌ها و فرود‌های تاریخی با دو مشکل عمده یکی در زمینه فقر گفتمانی و دیگری کم‎عملی کشور‌ها و نبود اراده سیاسی مواجه است.

وی در ادامه به تشریح وضعیت کنونی حقوق بشر و حقوق بین‌الملل و آسیب‌شناسی حقوق بشر اسلامی پرداخت و تاکید کرد که وضعیت در حال حاضر خوب نیست.

رفیعی علوی ادامه داد: در زمینه تولید گفتمان حقوق بشر بین‌المللی هزاران مقاله در سال به چاپ می‌رسد. مسائل عمیقی وجود دارند که عرف‌های آنها در حال شکل‎گیری است.

رئیس دانشگاه باقرالعلوم عنوان کرد: اراده سیاسی دولت‌ها یا اعتقادی به حقوق بشر اسلامی ندارند و یا توان سیاسی ندارد و از این موضوع آسیب می‌بیند.

علوی بیان کرد: امیدواریم پراکندگی جغرافیایی اسلامی و نخبگانی به بهبود این وضعیت کمک کند؛ جامعه نخبگان اسلامی قابل اعتماد است و در بدنه اسلام انسان‌های خودفروخته کمتر هستند و می‌شود از این جامعه نخبگانی در زمینه گفتمانی حقوق بشر اسلامی کمک گرفت و عرف‌ها را شکل داد و به رفتار‌ها دامن زد.

وی افزود: متاسفانه عمق و تولید استدلال‌ها پایین است و جامعه نخبگانی در این زمینه غفلت می‌کند و حداقل راه جبران، ایجاد یک چتر گسترده از جامعه نخبگانی اسلامی است.

رئیس دانشگاه باقرالعلوم عنوان کرد: اکنون نهاد‌هایی مانند نهاد دوست و دادگاه ایجاد شده‌اند که کنش‌گری افراد را راحت‌تر کرده‌اند.

رفیعی علوی، گفت: آرام‌آرام در دو سه رای اخیر  دیدیم که از وضعیت توصیفی به وضعیت استدلالی می‌رسیم؛ دادگاه‌ها و محاکم بین‎المللی آماده هستند که استدلال‌های عمیق ما را بشناسند و ما یک راهکار پیش رو داریم؛ استفاده از نهاد‌هایی که ظرفیت توسعه حقوق بین‌الملل را به افراد دارند.  

رئیس دانشگاه باقرالعلوم تاکید کرد: من خلأ اول را به توسعه‌دهندگان اصلی که حقوق بشر اسلامی را توسعه می‌دهند، نسبت می‌دهم؛ باید نقش خود را بازشناسی کنیم.

نهادهای بین‌المللی خاصیت خود را از دست داده‌اند

سیدحسن رضا نقوی، فعال حقوق بشر از پاکستان مطالبی را در ارتباط با حقوق بشر اسلامی مطرح کرد و گفت: ما می‌بینیم که در رویداد‌های غزه ده‌ها هزار نفر به شهادت رسیدند و این نشان می‌دهد سازمان‌های بین‌المللی که ادعای دفاع از حقوق بشر دارند، خاصیت خود را از دست داده‌اند.

نقوی، بیان کرد: دیوان کیفری بین‌المللی حکم بازداشت نتانیاهو را صادر می‌کند، اما آمریکا این اقدام را محکوم می‌کند، پس این نهاد‌ها برای چیست؟ برای این است که غربی‌ها از طریق این نهاد‌ها سیاست‌های خود را پیش ببرند.

این فعال حقوق بشری ادامه داد: در همین جنگ غزه کشور‌های غربی، قوانین حقوق بشر را براساس منافع و اهداف خود تعیین می‌کنند، استاندار‌های دوگانه بسیاری درباره حقوق بشر وجود دارد و این امر خاصیت نهاد‌های بین‌المللی را از بین برده است.

نقوی، با اشاره به اینکه غربی‌ها نهاد‌های بین‌المللی را در راستای منافع خود به کار گرفته‌اند، اظهار کرد: سازمان ملل را می‌بینیم که هر سیاستی که مد نظر استعمارگران است همان را اجرا می‌کند. اکنون نیاز جدی داریم که کشور‌های اسلامی نهاد‌های مخصوص خود را داشته باشند و براساس تفکرات اسلام آنها را توسعه دهند و دشمن می‌داند اگر کشور‌های اسلامی با هم متحد شوند این کار را انجام خواهند داد و بنابراین تلاش می‌کند تا از اتحاد میان کشور‌های اسلامی جلوگیری کند.

وی گفت: لازم است کشور‌های اسلامی متحد شوند و متأسفانه دشمنان در کشور‌های اسلامی نفوذ کرده‌اند.

در ادامه این نشست غلامزاده، رئیس مرکز ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری تهران روایتی را از آنچه در جریان جنگ تحمیلی ۱۲ روزه گذشت، ارائه کرد.

غلامزاده تاکید کرد که رژیم صهیونسیتی به طور هدفمند شهروندان را قتل عام میکند و نسل کشی را پیش می‌برد.

وی به اشتباه راهبردی رژیم صهیونسیتی در جریان تجاوز به ایران اشاره کرد و گفت که نتانیاهو تصور می‌کرد مردم ایران با آنها همراهی می‌کنند، اما این اتفاق نیفتاد.

روایتی از بحران در نوار غزه

ناصر ابوشریف، نماینده جنبش جهاد اسلامی در تهران گفت: مسئله فلسطین در صدر اولویت‌های حقوق بشری است و اکنون کشور‌هایی که سکوت کرده‌اند همه ارزش‌های حقوق بشری را زیر پا گذاشته و اکنون جهان در معرض یک آزمون بزرگ حقوق بشری قرار دارد.

نماینده جنبش جهاد اسلامی ادامه داد: موضوع دیگر این است که جنایت‌های بسیاری در غزه، قدس و کرانه باختری صورت می‌گیرد و از همه مهم‌تر شاهد آپارتاید و تبعیض هستیم.

وی ضمن ارائه آماری از شهدا و قربانیان جنگ غزه، عنوان کرد: اینها علاوه بر جنایاتی است که رژیم صهیونسیتی علیه سیستم بهداشتی و پزشکی در غزه مرتکب می‌شود

ابوشریف افزود: ۷۰ درصد از قربانیان را در نوار غزه زنان و کودکان تشکیل می‌دهند.

مقام فلسطینی تصریح کرد: جنایت‌های رژیم صهیونسیتی به‎‌صورت شبانه‎روزی است، شاهد کوچ اجباری و آوارگی هستیم و نسل‎کشی در جریان است، گرسنگی گسترش یافته است، منابع آب از بین رفته و یا رژیم صهیونسیتی آن را مسموم کرده است، محیط زیست غزه نابود شده و هر جنایتی که امکان داشته علیه غزه انجام داده‌اند و همچنان انجام می‌دهند.

نماینده جنبش جهاد اسلامی در تهران بیان کرد: نوار غزه تنها ۳۶۰ کیلومتر مربع مساحت دارد و بر هر کیلومتر مربع از آن ۲۵۰ تن مواد منفجره ریخته‎اند؛ آن هم انواع مواد منفجره پیشرفته.

ابوشریف گفت: آمریکا از ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۱ در افغانستان بود و تمامی بمب‌ها در سراسر این کشور ۵۰ هزار تن بود و حالا حجم تخریب را مقایسه کنید که در غزه تنها در ۲۲ ماه چه اتفاقی افتاده است.

نماینده جنبش جهاد اسلامی عنوان کرد: آخرین جنایت رژیم صهیونسیتی همان گرسنه نگه‎داشتن مردم غزه است که در گذشته هم سابقه داشته و سال ۲۰۰۶ که ایهود اولمرت نخست‎وزیر رژیم صهیونسیتی بود، اما در آن زمان غزه کشاورزی داشت و می‌توانست نیاز‌های خود را برآورده کند، اما اکنون وضعیت متفاوت است.

وی با اشاره به اینکه اخیرا کنفرانس راه حل دو دولتی در نیویورک برگزار شده، اما بیشتر از آن که از اسرائیل انتقاد کند از آن حمایت کرده است، گفت: هیچ مکانیسم واقعی وجود ندارد، انگار که لطف می‌کنند و می‌خواهند به ما پاداش دهند، اما مردم فلسطین این حق را دارند که کشور خود را داشته باشند، یادمان نرود تشکیلات خودگردان فلسطین تحت فشار رژیم صهیونسیتی، آمریکا و اروپا قرار دارد و هرکسی که بخواهد به ما کمک کند تحت فشار است.

• بیشتر بخوانید:
• روز حقوق بشر اسلامی و کرامت انسانی؛ روزی برای فریاد اعتراض به مدعیان دروغین حقوق بشر
• بیانیه ستاد حقوق بشر به مناسبت روز حقوق بشر اسلامی و کرامت انسانی

ابوشریف افزود: به‌گونه‌ای با ما رفتار می‌کنند که گویا ما عامل این خرابی‌ها و جنایت‌ها هستیم و اسرائیل هیچ تقصیری ندارد؛ درست است ما‌ این رنج‌ها را تحمل کردیم، اما مولفه‌های مثبتی را هم به دست آوردیم و اکنون مسئله فلسطین به مسئله اول در سراسر جهان تبدیل شده و کشور‌هایی فلسطین را به‎عنوان یک کشور به رسمیت شناختند.

نماینده جنبش جهاد اسلامی ادامه داد: مولفه خوبی که ما به دست آوردیم تغییر افکار عمومی در اروپا و آمریکا است و اکنون چهره واقعی رژیم صهیونسیتی برای افکار عمومی جهان افشا شده و این بسیار به نفع ما است و ما شاهد تحولات مفید و مهمی هستیم که به نفع ما و به ضرر اسرائیل است، اکنون زنگ خطر را در خود اراضی اشغالی به صدا در آورده‎اند و اسرائیل به یک رژیم منفور در سراسر جهان تبدیل شده است، الان قدرت رژیم صهیونسیتی در حال فرسوده شدن است و رابطه این رژیم با برخی کشور‌های غربی و یهودیانی که در این کشور‌ها زندگی می‌کنند، در حال فرسوده شدن است.

در ادامه الهام شاکری، فعال لبنانی، گفت: روز شهادت سیدحسن نصرالله مجبور شدم ضاحیه بیروت را ترک کنم، صحبت‌ها زیاد است.  

وی در ادامه به فعالیت‌ها و پژوهش‌های خود در طول ۱۰ سال زندگی در بحرین پرداخت.

شاکری بیان کرد: از اولین روز تجاوز رژیم صهیونسیتی به ایران هر روز ما شاهد تظاهرات مردمی در بحرین و در دفاع از جمهوری اسلامی ایران بودیم.

فعال حقوق بشری لبنانی تاکید کرد: در حال حاضر ما یک ابزار مهمی داریم که به گسترش کار‌های حقوق بشری کمک می‌کند و آن رسانه است؛ در طوفان‎الاقصی اقدام‌هایی در این زمینه صورت گرفت و امیدواریم که ادامه داشته باشد.

شاکری با اشاره به نقش زنان در مقاومت، گفت: زنان مقاومت، زنان جنوب لبنان هستند که خانه‌های آنها بار‌ها بمباران شده و هربار باز می‌گردند و با اثبات حق شهروندی خانه‌های خود را می‌سازند.

در ادامه ساری وردانی، فعال مقاومت از اندونزی سخنرانی کرد و به مواضع کشور‌های مختلف در قبال موضوع فلسطین پرداخت.

وردانی به بی‌عملی برخی کشور‌های منطقه اشاره کرد و گفت: مردم فلسطین در محاصره و بحران قرار دارند و مشکل اصلی حرص و طمع کشور‌های استکباری است که مانع از کمک به فلسطینیان می‌شود.

از دست رفتن مفهوم حقوق بشر در جهان امروز

در پایان سلوی سلوم، فعال حقوق بشری لبنانی گفت: حقوق بشر امروز یک جوهر روی کاغذ است و ارزش و کارایی ندارد چرا که حقوق بشری که نوشته‎اند برای دستیابی به منافع خود نوشتند.

سلوم، بیان کرد: به نظر من حقوق بشری وجود ندارد و امیدواریم با حقوق بشر اسلامی این را احساس کنیم که از ما حمایت می‌شود.

وی به جنایت رژیم صهیونسیتی در انفجار پیجر‌ها پرداخت و گفت: این حادثه آسیب‌هایی به مردم ما رساند و از ایران قدردانی می‌کنیم که به‎عنوان اولین کشور برای امدادرسانی به ما شتافت.

این فعال حقوق بشیر لبنانی گفت: در جنگ لبنان اغلب خانه‎ها در هر جایی علاوه بر جنوب لبنان هدف قرار می‌گرفتند و در ضاحیه خانه‌ها ویران شده است، اما خدا را شاکر هستیم که مردم ما مقاوم هستند، ما مقاومت می‌کنیم، می‌جنگیم، کشته می‌شویم، اما ذلت را نخواهیم پذیرفت، حقوق بشر کجاست؟ چه کسی به ما کمک می‌کند؟

انتهای پیام/