شیخ اشراق تعارض ایران و اسلام را با حکمت نورانی خود حل کرد

به گزارش خبرنگار مهر، عبدالحسین خسروپناه صبح چهارشنبه در همایش ملی بزرگداشت شیخ اشراق در شهر سهرورد، اظهار کرد: بعد از وفات پیامبر اعظم (ص)، به‌ویژه در دوره بنی‌امیه و بنی‌عباس، جریان فکری غالب، اسلام را مساوی عربیت معرفی می‌کرد و ایرانی مسلمان را شهروند درجه‌دو می‌دانست. این نگاه سبب ایجاد گسست عمیقی بین هویت اسلامی و ایرانی شد که متأسفانه تا امروز نیز در برخی گفتمان‌ها ادامه دارد.

وی افزود: در شرایط کنونی نیز شاهد دو جریان افراطی هستیم؛ گروهی که اسلام را می‌پذیرند اما به ایران و تاریخ آن بی‌اعتنا هستند و گروهی دیگر که ناسیونالیسم افراطی دارند و اسلام را کنار می‌گذارند. اما حقیقت آن است که تمدن ایرانی‌اسلامی حاصل تعامل این دو مؤلفه است، و شیخ اشراق با حکمت نوری خود، به بهترین شکل این دو هویت را به هم پیوند زد.

این استاد فلسفه اسلامی با اشاره به کتاب «خدمات متقابل اسلام و ایران» شهید مطهری، گفت: استاد مطهری به‌خوبی از منظر اجتماعی به این مسئله پاسخ داد، اما شیخ اشراق از منظر فلسفی، پاسخ بنیادینی به این تعارض داد و ثابت کرد که حکمت ایرانی (خسروانی) با حکمت اسلامی (قرآنی) نه‌تنها در تضاد نیستند، بلکه می‌توانند در مکتب اشراق به وحدت برسند.

شیخ اشراق مکتبی مستقل، ریشه‌دار و ابتکاری بنیان نهاد

خسروپناه با رد ادعای برخی مستشرقین و منتقدان داخلی که حکمت اشراق را التقاطی می‌دانند، تأکید کرد: شیخ اشراق مکتبی مستقل، ریشه‌دار و ابتکاری بنیان نهاد. او با پشتوانه‌ای از فلسفه مشا، عرفان عملی، علوم دینی و کشف و شهود شخصی، مکتب نور را به‌وجود آورد که ساختاری منسجم، روشمند و الهام‌گرفته از آیات قرآن، به‌ویژه آیه نور دارد.

دبیر شورای عالی فرهنگی سه پیشنهاد مهم برای احیای جایگاه سهرورد و گسترش میراث شیخ اشراق ارائه داد: تدوین سند گردشگری با محوریت حکمت ایرانی-اسلامی در استان زنجان، تکمیل پروژه اتوبان «حکمت» از سهرورد به همدان، و تأسیس بنیاد ملی و بین‌المللی شیخ اشراق به‌صورت مردمی و نخبگانی.

وی با اشاره به ظرفیت علمی، تاریخی و طبیعی شهر سهرورد تصریح کرد: این شهر می‌تواند به یکی از قطب‌های حکمت، گردشگری فرهنگی و احیای هویت تمدنی ایران تبدیل شود. نسل جوان باید بداند که نام شیخ اشراق نه‌تنها در جهان اسلام بلکه در مراکز فلسفی شرق و غرب جهان نیز با احترام و تحسین یاد می‌شود.