وزارت علوم تحقیقات و فناوری در توضیح تصمیمات راهبردی جدید در تبعیت از دستور مهم مقام معظم رهبری بیانیهای صادر کرد.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از وزارت علوم، در پی تأکید رهبر معظم انقلاب اسلامی بر ضرورت شتاب علمی در پیام خود به مناسبت چهلمین روز شهادت جمعی از هممیهنان، سرداران و دانشمندان هستهای، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با انتشار بیانیهای، به استحضار مردم شریف ایران میرساند که جامعهی دانشگاهی خود را مدیون این مردم شریف و تاریخ سرافرازانه آنان میداند.
از این رو در شرایط پس از جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، با عزمی راسخ و برنامهریزی جامع، در تبعیت از سیاستهای کلان نظام تمام توان خود را در جهت ارتقا امنیت و کیفیت زندگی مردم و افزایش توان و قدرت ملی ایران به کار خواهد گرفت و از آغاز اجرای سیاستهای راهبردی جدید برای جهش علمی کشور خبر داد. متن این بیانیه به شرح ذیل است:
در جهان پرتلاطم امروز، قدرت علمی یکی از ارکان اصلی اقتدار ملی و رفاه اجتماعی کشورها به شمار میرود. وزارت علوم، تحقیقات و فناوری پیرو دستور مقام معظم رهبری، با درک عمیق از ضرورت تحول بنیادین در نظام آموزش عالی، اقدام به برداشتن گامهای مهمی در مسیر اجرای سیاست راهبردی نوین نموده تا بتواند مسیر جهش علمی ایران را هموار سازد.
جمهوری اسلامی ایران در آستانه برههی نوینی قرار گرفته است، زمانی که در آن دانشگاهها و مراکز پژوهشی باید نقش محوری در حل چالشهای ملی، تولید فناوریهای راهبردی، تقویت همدلی و انسجام ملی و ارتقا جایگاه ایران در عرصه جهانی ایفا کنند. وزارت علوم در این مسیر با پذیرش مسئولیت تاریخی خود، بستهی سیاستی جدیدی را تدوین و اجرا مینماید.
با توجه به چالشهای ساختاری، شکاف عملکردی و ضعف ارتباط میان دانشگاه و جامعه، وزارت علوم تحقیقات و فناوری با هدف ارتقا کیفیت آموزشی و پژوهشی، سیاستگذاری جامع و یکپارچهای را آغاز کرده تا زیرساختهای تحول در نظام آموزش عالی کشور فراهم گردد. باید باور کنیم که در جهان امروز، علم است که آیندهی رفاه و امنیت ما را رقم میزند. بدون سیاستهایی که مبتنی بر شواهد علمی باشند در تاریکی قدم خواهیم زد. سرنوشت نسلهای آیندهی ایرانیان منوط به سیاستهایی است که امروز درباره نهاد علم اتخاذ میکنیم.
ایفای نقش بیبدیل دانشگاه ایرانی، در «انسجام و تقویت هویت ملی» و تحقق «جهش علمی و فناورانه» در جهت ارتقا امنیت و کیفیت زندگی مردم شریف ایران، مستلزم بازنگری عمیق در حکمرانی دانشگاهی و نظام ارزیابی سیاستهای علمی کشور است. وزارت علوم با اتکاء به حمایتهای داهیانه مقام معظم رهبری و با بهرهمندی از تجارب داخلی و جهانی و با رویکردی شفاف، پاسخگو و آیندهنگر مسیر اصلاح و نوسازی نظام آموزش عالی را آغاز خواهد کرد.
نهاد علم در ایران نیازمند بازنگریهای زیر است:
«کیفیت آموزش و پژوهش» باید در کانون بازنگریها و تحولات نهاد علم قرار گیرد.
هیچ تحولی بدون شکلگیری «اجماع» و «مشارکت فعال» جامعهی دانشگاهی اعم از استاد، دانشجو و کارمند ممکن نیست.
حل چالشهای حوزهی علم و فناوری جز با شکلگیری «ارادهی سیاسی فرابخشی» ممکن نیست و لازم است تا همه بخشهای دولت و حاکمیت به کمک نهاد علم بیایند.
با توجه به تحولات جهانی و داخلی، تحول در «مدیریت منابع انسانی» نهاد دانشگاه، به هدف نگهداشت و جذب نخبگان علمی، حمایت از جوانان خلاق و نوآور و جایگزینی معیارهای کیفی مانند تأثیر اجتماعی و نوآوری و طراحی سازوکارهای نظام انگیزشی رقابتپذیر برای حمایت از نقشآفرینان و شتابدهندگان اصلی علم و فناوری ضروری است.
نظام جذب دانشجو و استاد با هدف ارتقا عدالت اجتماعی و مبتنی بر مشارکت هستهی سخت ۹۰ میلیونی نظام و ایجاد دلگرمی و حس تعلق جمعی فراگیر در هماهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی میباید بازنگری و اصلاح شوند.
بازنگری و بازبینی نقش وزارت علوم در حکمرانی علمی در حوزهی سیاستگذاری و راهبری کلان نهاد علم.
در جهت تحقق علم نافع و ایفای نقش مسئولیت اجتماعی دانشگاه، پژوهشهای کاربردی و معطوف به حل مسائل ملی مورد حمایت خاص قرار خواهند گرفت.
توجه راهبردی به موضوع «مرجعیت علمی»، به عنوان بخشی کلیدی از سیاستهای علمی کشور.
حمایت دولت و مجلس در جهت توسعهی زیرساختهای پژوهشی و فناوری مانند تجهیز آزمایشگاهها، توسعهی پارکهای فناوری و دسترسی به منابع علمی جهانی ضروری است.
جامعهی دانشگاهیان و محققان ایرانی خارج از کشور، ظرفیت ممتاز کشور ایران هستند و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری زمینههای متنوع برای ارتباط علمی با این سرمایههای ایرانی را فراهم خواهند نمود.
دیپلماسی و تعاملات علمی به ویژه با کشورهای دوست، منطقه و قدرتهای نوظهور جهانی مورد حمایت ویژه قرار خواهند گرفت.
به منظور تحقق اهداف راهبردی کشور در حوزهی علم و فناوری، اجرایی کردن ظرفیتهای قانونی محقق نشده در جهت حمایت مالی از مگاپروژههای پیشبرندهی علم و فناوری، جهش در زیرساختهای دیجیتال و دادهمحور و حفظ منزلت نخبگان علمی ضروری است.
در پایان به استحضار مردم شریف ایران میرساند که جامعهی دانشگاهی خود را مدیون این مردم شریف و تاریخ سرافرازانه آنان میداند و از این رو در شرایط پس از جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، با عزمی راسخ و برنامهریزی جامع، در تبعیت از سیاستهای کلان نظام تمام توان خود را در جهت ارتقا امنیت و کیفیت زندگی مردم و افزایش توان و قدرت ملی ایران به کار خواهد گرفت.
Saturday, 26 July , 2025