در سال‌های گذشته، مناطق شمال‌غربی کشور که نزدیک به اقلیم کردستان عراق بوده‌اند، یکی از کانون‌های ناامنی به شمار میرفتند.
سیدرضا قزوینی غرابی، پژوهشگر مسائل عراق درباره اهمیت و ابعاد مختلف اعلام رسمی دولت عراق مبنی بر ممنوع شدن فعالیت گروه‌های شبه‌نظامی اظهار داشت: این مسئله ابعاد ایجابی قابل توجهی برای ایران دارد. در سال‌های گذشته، مناطق شمال‌غربی کشور که نزدیک به اقلیم کردستان عراق بوده‌اند، یکی از کانون‌های ناامنی و تروریسم علیه ایران بوده‌اند.
وی گفت: گروه‌های تروریستی و تجزیه‌طلبی مانند کومله، پژاک و دموکرات به اقدامات تروریستی و جنایتکارانه متعددی علیه افراد محلی و مرزبانان ایرانی دست می‌زدند. بعد از توافق‌نامه امنیتی ایران و عراق در اسفند ۱۴۰۱، این اقدامات به طور ملموسی کاهش پیدا کرد. سفر سال گذشته رئیس‌جمهور به عراق نیز باعث تسریع در روند اجرای توافق‌نامه شد و اتفاقات خوبی همان زمان افتاد؛ از جمله انتقال بخشی از تروریست‌ها به مقر‌هایی دورتر از نقاط مرزی با ایران. دستورالعمل جدید شورای عالی امنیت ملی عراق در خصوص ممنوعیت فعالیت گروهک‌های تروریست و مهلت ۱۰ روزه نیرو‌های امنیتی استان سلیمانیه به این گروه‌ها برای ترک مقر‌های خود نیز اقدام مهم و قابل توجهی است.
این کارشناس مسائل عراق افزود: طبیعتاً این موضوع باعث فشار بر تروریست‌ها و تضعیف اقدامات آنان علیه کشور خواهد شد، همان‌طور که باعث تثبیت امنیت در مناطق کردنشین کشور می‌گردد و در صورت تداوم این امنیت، تمرکز امنیتی کشور نیز بر روی سایر حوزه‌ها و مناطق متمرکز خواهد شد. این گروه‌ها در سال‌های گذشته نقش مهمی در تحریک ناآرامی‌ها در مناطق کردنشین داشته‌اند. علاوه بر اینکه تضعیف این گروه‌ها و انتقال آنها به مناطق دور و خلع سلاح‌شان، ظرفیت بهره‌برداری از آنها توسط کشورهای مخالف را به شدت کاهش خواهد داد.
غرابی با بیان اینکه تجربه حضور و جنایات بی‌هزینه گروهک تروریستی منافقین در عراق نباید در خصوص این گروهک‌ها تکرار شود؛ تصریح کرد: منافقین از سال ۱۳۶۵ در عراق مستقر شدند و علاوه بر برنامه‌ریزی اقدامات تروریستی و تخریبی علیه ایران که البته با پشتیبانی رژیم صدام و حتی برخی دولت‌های غربی مانند فرانسه صورت می‌گرفت، جنایات قابل توجهی را علیه مردم عراق نیز مرتکب شدند. در جریان قیام سال ۱۹۹۱ علیه صدام، این گروه نقش امنیتی مخربی علیه شیعیان در جنوب و ترکمن‌ها در مناطقی مانند طوزخورماتو و اکراد ایفا کرد.
وی ادامه داد: با فشار‌های دولت عراق و برخی گروه‌های مردمی، منافقین در نهایت با ترک مقر‌های خود از عراق اخراج شدند، اما متأسفانه اقدامات قضایی علیه آنها چه از سوی طرف‌های عراقی و چه ایرانی صورت نگرفت. شاید حجم قابل توجه چالش‌ها و مشکلات در عراق و همین‌طور حمایت وقت آمریکا از این گروه در عراق باعث گردید عراقی‌ها تمایلی یا توانی برای اتخاذ اقدامات قضایی علیه این گروه نداشته باشند، اما به اعتقاد من تهران باید دامنه اقدامات خود در خصوص این گروه‌ها را با مطالبه جدی و همکاری طرف عراقی گسترش دهد.
این کارشناس مسائل عراق بیان داشت: خلع سلاح، انتقال مقر‌ها و ممنوعیت فعالیت، بخشی از این اقدامات است؛ اما اقدامات در حوزه‌های قضایی علیه این گروه‌ها که همگی‌شان در عراق حضور دارند می‌تواند بسیار پراهمیت باشد و سران گروه‌های تروریست را پاسخگو کند.
این کارشناس مسائل عراق افزود: مناطق همجوار ایران و عراق در استان‌های کردنشین در هر دو کشور، ظرفیت‌های قابل توجهی در زمینه‌های تجاری دارند. طبیعتاً هرگونه ناآرامی و بی‌ثباتی در مناطق مرزی غربی و شمال‌غربی کشور، آثار خود را بر تجارت، مبادلات و سرمایه‌گذاری برجای می‌گذارد. ناامنی منجر به تضعیف اقتصاد محلی و به‌تبع آن فقر و بیکاری می‌شود.
غرابی در پایان تصریح کرد: این موضوعات از جمله فاکتور‌هایی است که گروه‌های تروریستی در همه‌جای دنیا برای جذب نیرو‌های جدید از آن بهره‌برداری می‌کنند. بدون تردید، ایجاد امنیت پایدار در مناطق مورد بحث، ضمن ایجاد زمینه برای بهبود شرایط اقتصادی، زمینه‌های جذب جوانان به گروه‌های تروریستی و تجزیه‌طلب را به شدت کاهش می‌دهد و حتی منجر به از بین رفتن پدیده تأسف‌بار ربایش نوجوانان توسط این گروه‌ها برای بهره‌کشی از آنان در صفوف این نیرو‌ها خواهد شد.
انتهای پیام/
Monday, 30 June , 2025