ساختمان‌های عظیم پایتخت؛ شکاف الگوی ساخت‌وساز در تهران و سایر شهرها+ نمودار

به گزارش اکوایران، درحالیکه تهران طی بهار امسال با کاهش فصلی در تعداد پروانه‌های ساختمانی و مسکونی روبرو بوده اما رشد سالانه در این شاخص‌ها کاهش یافته است.  شهرهای دیگر کشور نیز روندی مشابه با شدتی متفاوت را تجربه می‌کنند. از داده‌های مرکز آمار اینطور برداشت می‌شود که تراکم واحدهای مسکونی در هر ساختمان احداث شده در تهران بالاتر از سایر شهرها است.

وضعیت پروانه‌های ساختمانی و مسکونی تهران در بهار ۱۴۰۳

آمارهای شهرداری تهران نشان می‌دهد در بهار امسال، یک هزار و ۶۴۲ پروانه ساختمانی صادر شده که نسبت به زمستان ۱۴۰۲ کاهشی ۲۲.۱ درصدی را ثبت کرده است. با این حال، این عدد در مقایسه با بهار سال گذشته ۱۸.۲ درصد رشد دارد. این تفاوت رفتاری در شاخص تعداد واحدهای مسکونی پیش‌بینی‌شده نیز دیده می‌شود: ۱۲ هزار و ۳۱۱ واحد در بهار ۱۴۰۳ که نسبت به فصل قبل ۲۰.۷ درصد کمتر، اما نسبت به فصل مشابه سال گذشته ۲۸.۴ درصد بیشتر است.

نکته کلیدی، افزایش میانگین واحدهای مسکونی در هر پروانه به ۷.۵ واحد است که نشاندهنده تمایل به احداث مجتمع‌های بزرگ‌مقیاس در پایتخت است. همچنین، مجموع زیربنای پیش‌بینی‌شده با وجود کاهش ۲۶.۲ درصدی فصلی، نسبت به سال گذشته ۲۳.۲ درصد رشد کرده و به ۲.۰۶ میلیون مترمربع رسیده است. این داده‌ها حاکی از آن است که اگرچه نوسانات فصلی بر بازار ساخت‌وساز تهران تأثیرگذار است، روند کلی سالانه این بخش همچنان صعودی است.

شهرهای ایران؛ افت پروانه‌ها با رشد واحدهای مسکونی

در سطح ملی، شهرداری‌ها در بهار ۱۴۰۳ تعداد ۳۶ هزار و ۶۶۸ پروانه ساختمانی صادر کرده‌اند که نسبت به فصل قبل ۲۸.۶ درصد کاهش یافته است. با این حال، تعداد واحدهای مسکونی پیش‌بینی‌شده در این پروانه‌ها با رقم ۱۲۹ هزار و ۷۹۶ واحد، افزایشی ۳۱.۷ درصدی نسبت به بهار ۱۴۰۲ را نشان می‌دهد. این پارادوکس آماری احتمالاً ناشی از افزایش میانگین واحدهای مسکونی در هر پروانه به ۳.۵ واحد است که نسبت به سال گذشته رشد محسوسی دارد.

مجموع زیربنای مصوب در کشور به ۲۲.۳ میلیون مترمربع رسیده که نسبت به فصل زمستان ۱۸.۸ درصد کمتر، اما در مقایسه با بهار گذشته ۲۱.۶ درصد بیشتر است. جالب توجه آنکه میانگین زیربنای پروانه‌ها در شهرهای غیر از تهران تنها ۶۰۸ مترمربع است که تفاوت فاحشی با میانگین ۱۲۵۵ مترمربعی پایتخت دارد. این شکاف نشان می‌دهد ساخت‌وساز در سایر شهرها عمدتاً در قالب پروژه‌های کوچک‌مقیاس و تکواحدی متمرکز است.

بهار ۱۴۰۳ برای بخش ساخت‌وساز ایران، فصل کاهش‌های فصلی و رشدهای سالانه همزمان بود. هرچند کاهش پروانه‌های صادرشده در تهران و سایر شهرها ممکن است نگرانی‌هایی درباره رکود بازار مسکن ایجاد کند، رشد واحدهای مسکونی و زیربنا نسبت به سال گذشته حاکی از تحرک نسبی این بخش است. به نظر می‌رسد سیاست‌های تشویقی دولت برای افزایش عرضه مسکن و تغییر الگوی ساخت‌وساز به سمت مجتمع‌های بزرگتر، در آمارهای اخیر تأثیر خود را نشان داده است. با این حال، پایداری این روند به عواملی مانند ثبات اقتصادی و مدیریت هزینه‌های ساخت وابسته است.