دادگاه رسیدگی به پرونده بمباران مدارس شهرستان بروجرد از سوی رژیم بعث با پشتیبانی آمریکا در جریان جنگ تحمیلی، با حضور جمعی از خانواده‌های شهدای این حادثه در شعبه ۵۵ بین‌الملل دادگستری تهران برگزار شد.
روز دوشنبه ۲۸ آبان ماه دادگاه بررسی پرونده بمباران مدارس بروجرد در طول جنگ تحمیلی، به ریاست قاضی مجید حسین‌زاده برگزار شد.
موضوع این دادگاه بررسی پشتیبانی آمریکا از رژیم بعث عراق در طول جنگ تحمیلی و حمله به مدارس شهر بروجرد بود که با حضور جمع زیادی از خانواده دانش‌آموزانی که درپی بمباران این مدارس به شهادت رسیدند، در مجتمع دادگاهی امام خمینی (ره) برگزار شد.
مجید حسین‌زاده، قاضی دادگاه، در ابتدای جلسه توضیحاتی درباره پرونده ارائه کرد و گفت: جلسه دادرسی با دادخواهی و شکایت خانواده‌های معظم شهدای بمباران مدارس بروجرد در وقت مقرر تشکیل شده است.
به گفته قاضی دادگاه در این پرونده ۴۵ نفر از خانواده‌های شهدا و نیز جانبازان این حادثه به طرفیت ۷۰ نفر شامل دولت آمریکا و سردمداران وقت آن که براساس اظهارات خواهان و وکیل آن‌ها نقشی بنیادین و مبتنی بر تقصیر در بروز حادثه داشته اند، تشکیل شده است.
وی تاکید کرد: دادگاه حقوقی تهران، شعبه ۵۵ بین‌الملل را صالح رسیدگی به پرونده مطروحه می‌داند.
جزئیات حادثه دردناک بمباران مدارس بروجرد با ۶۸ شهید و ۲۰۰ مجروح
در ادامه عزالدین سلیمانی، وکیل خانواده شهدا و جانبازان این حادثه ضمن ارائه جزئیاتی از حمله هوایی به مدارس شهر بروجرد، دفاعیات خود را ارائه کرد.
براساس توضیحات ارائه شده، در دی ماه سال ۱۳۶۵ مدارس فیاض‌بخش و امام حسن‌مجتبی (ع) در منطقه ابراهیم آباد شهرستان بروجرد از سوی رژیم بعث بمباران می‌شوند.
محمد دشتبانی روزبهانی، وکیل دیگر پرونده درباره این حادثه گفت: استان لرستان و شهر بروجرد در طول جنگ تحمیلی بار‌ها هدف حملات قرار گرفتند و ۳۸۰ نفر از شهدای این شهر در بمباران هوایی به شهادت رسیدند.
وی یادآور شد: در تشریح چگونگی بمباران این ۲ مدرسه باید گفت حوالی ساعت ۱۳ روز ۲۰ دی ۱۳۶۵ رژیم بعث به وسیله موشک‌های آمریکایی مدارس فیاض‌بخش و امام حسن‌مجتبی (ع) را هدف قرار داد.
به گفته وی، تعداد شهدای این بمباران در مجموع ۶۸ نفر است و براساس آمار‌های رسمی حدود ۲۰۰ نفر نیز مجروح می‌شوند.
دشتبانی با اشاره به اینکه این دو مدرسه در مجاورت یکدیگر بودند و هدف حمله قرار گرفتند، بیان کرد: حملات رژیم بعث به مناطق شهری در آن مقطع زمانی با کمک‌های مستقیم آمریکا و غرب صورت گرفته است.
این وکیل دادگستری در ادامه یادآور شد: براساس موازین حقوق بین‌الملل، جنایت رژیم بعث در مدارس ایران که نقض آشکار حقوق کودکان را در پی داشته، باعث نقض حقوق بشر و نقض کنوانسیون‌های مختلف بین‌المللی شده است.
دشتبانی تاکید کرد: حمایت بی‌شائبه آمریکا از رژیم بعث موجب وارد شدن خسارت و تألم به این خانواده‌های داغدار شده است که عزیزان خود را از دست داده‌اند.
سپس روند رسیدگی به پرونده و برگزاری دادگاه با پخش کلیپی مربوط به حادثه بمباران مدارس فیاض‌بخش و امام حسن‌مجتبی (ع) بروجرد ادامه یافت؛ کلیپی که تداعی‌کننده و یادآور روزهای جنگ تحمیلی و جنایت‌های رژیم بعث علیه مردم ایران و شهروندان عادی با پشتیبانی همه‌جانبه و مستقیم غرب از جمله آمریکا بود.
در ادامه جلسه دادگاه عزالدین سلیمانی، وکیل خانواده شهدا و جانبازان بروجردی تصریح کرد: این توحش در زمان جنگ تحمیلی بوده و اکنون نیز همین جنایت‌ها از سوی رژیم صهیونسیتی و با حمایت‌های امریکا با سبک و سیاقی دیگر ادامه دارد.
نقض حقوق کودکان ایران از سوی رژیم بعث
نریمان سبحانی‌نیا، رئیس آموزش و پرورش بروجرد، نخستین شاهد این دادگاه بود که در جایگاه قرار گرفت.
سبحانی‌نیا در اظهارات خود بمباران مدارس بروجرد و همراهی آمریکا با رژیم بعث را از دریچه حقوق و موازین بین‌المللی تشریح کرد.
وی یادآور شد: با شروع جنگ تجاوزکارانه رژیم بعث، حقوق کودکان مورد نقض آشکار قرار گرفت؛ کنوانسیون حقوق کودک ضامن بیان و تعریفی مشخص از حقوق کودک است و رژیم بعث با بمباران مدارس این حقوق را نقض کرده است.
رئیس آموزش و پرورش بروجرد در ادامه بیان کرد: رژیم بعث بی‌تردید آغازگر جنگ است و برخی کودکان با شهادت در بمباران‌ها و حملات، قربانیان مستقیم این جنگ و برخی دیگر با مشکلاتی مانند آواره شدن، قربانیان غیرمستقیم آن هستند.
وی یادآور شد: برخورداری از حق آموزش از حقوق اولیه کودک است و نقض این حقوق موجب نقض حقوق کودکان است.
سبحانی‌نیا سپس ضمن تشریح این اقدام جنایت‌کارانه ادامه داد: در زمستان ۱۳۶۵ و پس از عملیات کربلای ۵ رژیم بعث به بمباران چند مدرسه پرداخت.
به گفته وی، حادثه بمباران دو مدرسه در بروجرد زمانی روی داد که دانش‌آموزان نوبت بعد از ظهر در صف‌های خود ایستاده و آماده رفتن به کلاس بودند
رئیس آموزش و پرورش بروجرد همچنین گفت: جنگ نابرابر عراق با همراهی آمریکا رقم خورد و ضرباتی را به مردم ایران وارد کرد.
سبحانی‌نیا گفت: رژیم بعث و آمریکا بهعنوان حامی اصلی این رژیم، مرتکب نقض تعهدات بین‌المللی شده و تعمدی بودن اقدام آن‌ها محرز است.
وی خواستار جبران خسارت وارد شده به مدارس بروجرد و خانواده‌ها درپی بمباران رژیم بعث با حمایت آمریکا شد.
روایت تکاندهنده و تاثر برانگیز شاهد عینی از حادثه بمباران مدارس بروجرد
در بخش دیگر دادگاه فرشاد علیاری، شاهدی که از دانش‌آموزان مدرسه امام حسن مجتبی (ع) بوده و در محل بمباران حضور داشته، در جایگاه حاضر شد.
علیاری که شاهد شهادت همکلاسی‌های خود بوده، با بیانی تکاندهنده روایتی را از روز حادثه تشریح کرد.
در این روایت بیان شد که او و همکلاسی‌هایش آن روز امتحان تاریخ داشتند و برای این امتحان آماده می‌شدند و در حال رفتن به کلاس بودند که در همان لحظه انفجار مهیبی روی داد و ۳ موشک اصابت کرد و ۲ فروند از موشک‌ها در مقابل مدرسه فیاض‌بخش منفجر شدند.
علیاری مشاهدات خود را اینگونه ادامه داد: با صورت به زمین افتادم و سپس بلند شدم و به بیرون از مدرسه فرار کردم، همه فریاد می‌زدند و مردم از مناطق مختلف به سمت محل انفجار می‌دویدند، کنار در مدرسه دانش‌آموزان به زمین افتاده و شهید شده بودند، خود را به مدرسه فیاض‌بخش رساندم، اوج فاجعه را آن جا مشاهده کردم، دانش‌آموزان به‌طرز فجیعی شهید شده بودند، در همین لحظات مادری را دیدم که مغز متلاشی شده فرزندش را به سمت آسمان گرفته بود و فریاد می‌زد.
وی همچنین در تشریح صحنه‌های آن روز گفت: دانش‌آموزی بدنش تکه‌تکه شده بود و کودک خردسالی کاملا سوخته بود، آنجا اوج مظلومیت ملت ایران بود که قربانی جنایت‌های رژیم بعث و حامیان این رژیم شده بودند، دانش‌آموزان این مدارس چه می‌دانستند و چه گناهی داشتند؟ مادرانی که فرزندان خود را برای مدرسه آماده می‌کردند، نمی‌دانستند که کودکان آن‌ها لحظاتی دیگر به خاک و خون کشیده می‌شوند، نمی‌دانم خلبان آن ارابه مرگ در آن زمان به چه می‌اندیشید؟
پس از اتمام اظهارات این شاهد پرونده، قاضی تاکید کرد: هدف قرار دادن مدرسه با این توصیفی که بیان شد با هیچ وجدان بیداری سنخیت ندارد.
این جنایت و صدای ما را به گوش جهانیان برسانید
سپس بهزاد حسینی‌مقدم، که از شاهدان حمله به مدرسه امام حسن‌مجتبی (ع) بوده و در زمان بمباران در محل حضور داشته در جایگاه قرار گرفت و روایت خود را از روز حادثه اینگونه بیان کرد: زمانی که مانند سایر همکلاسی‌ها به مدرسه رسیدم، بچه‌های نوبت صبح از مدرسه خارج شده بودند، این دو مدرسه در قسمتی از شهر واقع شدند (ابراهیم آباد) که از نظر اقتصادی وضعیت خوبی نداشت، و هنوز بعضی از بچه‌های نوبت صبح در خیابان بودند که صدای انفجار مهیبی بلند شد.
وی افزود: به زمین خوردم و بلند شدم، چیز زیادی نمی‌دیدم، حدود ۱۰ متر پرتاب شده بودم، نمی‌دانستم چه اتفاقی افتاده، مرکز دود و صدا پشت سر من بود و مسیر دویدنم پر از تکه‌های آجر و سنگ و اعضای بدن برخی همکلاسی‌هایم بود، دویدم تا به منزل رسیدم، آثار آن حمله تا سال‌ها با من بوده و هنوز هم است.
در ادامه قاضی حسین زاده سوالاتی را از این شاهد پرسید و گفت: توصیف شما از لحظه بمباران چیست؟
حسینی‌مقدم مقدم پاسخ داد: این چیزی جز توحش نیست، این دانش‌آموزان اصلا طرف جنگ نبودند، رژیم بعث هیچ محدودیت سلاحی در زمان جنگ نداشت، بچه‌ها در حیاط مدرسه بودند و بمب در مقابل ورودی مدرسه منفجر شد.
من از شما می‌خواهم که این جنایات را رسانه‌ای کنید و به گوش جهانیان برسانید، از محضر دادگاه می‌خواهم با رسانه‌ای شدن این جنایت‌ها در جهت احقاق حقوق مردم گامی برداریم.
قاضی سپس این سوال را مطرح کرد که آیا در منطقه ابراهیم آباد که این مدارس در آن واقع شده بودند، مکان نظامی نیز وجود داشت؟
حسینی‌مقدم در پاسخ به این سوال گفت: هیچ منطقه و مکان نظامی در نزدیکی این مدارس وجود نداشت.
روایتی دردناک از وضعیت پس از بمباران مدارس در بروجرد
خدادادی، دیگر شاهد پرونده که بعد از بمباران به محل حادثه رسیده و به کمک‌رسانی پرداخته است، روایت خود را اینگونه بیان کرد: مهمترین اتفاق مقابل مدرسه فیاض‌بخش بود که موشک منفجر شده بود و گودالی به شعاع ۲۰ متر و عمق ۵ متر ایجاد شد!
خدادای ادامه داد: محل برخورد موشک‌ها روبروی بهشت شهدا بود، اما به دلیل انفجار و دود و گرد و غبار چیزی پیدا نبود، برخی زخمی بودند و برخی هم به شهادت رسیده بودند و صدای ناله مجروحان به گوش می‌رسید، مجروحان را به بیمارستان شهید چمران بردیم و در مسیر مردم را می‌دیدیم که برای کمک می‌رفتند، مردم در جلو بیمارستان جمع شده و جویای وضعیت عزیزان خود بودند.
وی یادآور شد: سردخانه بیمارستان پر شده بود و در سالن و راهرو‌ها مملو از پیکر شهیدان بود، غم سنگینی شهر را فرا گرفته بود، صدای شیون لحظه‌ای قطع نمی‌شد، شهدا را به سالن شهید طالقانی منتقل کردیم و عمل شناسایی در آن جا انجام می‌شد.
خدادادی که دیگر نتوانست گریه خود را پنهان کند، ادامه داد: سکوت مرگ‌باری سطح شهر را فرا گرفته بود. شب فرارسید و شهدا در سالن شهید طالقانی آرمیده بودند، آنقدر فریاد زده بودم که نای ایستادن نداشتم، چند روز بود که از خانواده‌ام خبر نداشتم، مردم و مسئولین در کنار هم بودند، ۴ روز طول کشید تا امور مربوط به شهدا و شناسایی را به پایان برسانیم.
مادری که ۲ فرزند و همسرش را از دست داد
دیگر شاهد پرونده که به جایگاه فراخوانده شد، خانم گودرزی مادری است که در طول جلسه دادگاه همواره اشک بر چشمانش جاری بود.
گودرزی در جریان بمباران مدارس فیاض‌بخش و امام حسن مجتبی (ع)، همسر خود و محمود و مسعود، ۲ فرزندش را از دست داده است.
گودرزی که غم از دست دادن عزیزان همچنان بر چهره او سنگینی می‌کرد، درباره روز بمباران گفت: همسرم احمد گفت که محمود و مسعود را به مدرسه می‌رساند و به سراغ کار‌های خود می‌رود، نیم ساعتی نگذشته بود که صدای انفجار مهیبی را شنیدم.
مادر ۲ شهید ادامه داد: وقتی به مقابل مدرسه رسیدم، محل بمباران را گشتم تا پسرم محمود را پیدا کردم در حالی که سر به بدن نداشت.
گودرزی با صدایی گریان گفت: در ادامه و پس از جست‌وجوی بسیار، فرزند دیگر خود و همسرم را در حالی که به شهادت رسیده بودند پیدا کردم.
صحبت وی با همین چند جمله به پایان رسید و گفت: هر ۳ شهید شده بودند و من دیگر نمی‌دانستم چگونه به خانه برگشتم.
شاهدی که همکلاسی‌های ۷ تا ۱۲ ساله خود را در بمباران از دست داد
نمدیان، آخرین شاهد دادگاه بود که روایت خود از روز حادثه را بیان کرد، وی از دانش‌آموزان مدرسه بوده و تاکید کرد که هنوز آثار این حادثه در روح و روان وی باقی‌مانده است
نمدیان با صدایی لرزان و بغض‌آلود اظهار داشت: خدایا قیامت شده بود، بیمارستان ظرفیت نداشت، سالن شهید طالقانی مملو از شهیدان بود، در حیاط مدرسه بدون بیهوشی ترکش‌ها را از پایم خارج کردند.
این شهروند بروجردی که بغضش شکسته بود با صدایی گریان خطاب به قاضی دادگاه گفت: همه ۷ تا ۱۲ ساله بودیم، همه کودک بودیم.
این جانباز حادثه بمباران مدارس بروجرد سپس یک‌به‌یک نام همکلاسیان شهید خود را برشمرد و به ترکش‌هایی اشاره کرد که به یادگار از آن حادثه با خود دارد.
سپس قاضی حسین زاده در صحبت پایانی خود با اشاره به اینکه ۶۸ نفر که اکثرا کودک بودند در این حمله وحشیانه شهید شدند و حدود ۲۰۰ نفر نیز مجروح شدند، گفت: اقدام رژیم بعث عراق در بمباران مدرسه‌ها هیچ انطباقی با قوانین حقوق بشری ندارد، دادگاه تحقیق لازم درباره این پرونده را با رعایت اصل بی‌طرفی انجام داده و تحقیقات و اظهارات شاهدان نشان می‌دهد که بمباران غیرقانونی رژیم بعث علیه کودکان با استفاد از سلاح‌ها و موشک‌های آمریکایی انجام شده است و پشتیبانی آمریکا از این جنایت محرز و مسلم است.
انتهای پیام/
Monday, 30 June , 2025