قانون اساسنامه سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور، در جلسه علنی ۲۳ خردادماه ۱۴۰۲ مورد موافقت مجلس شورای اسلامی قرار گرفته است و در تاریخ ۲۷ دی‌ماه ۱۴۰۲ به تأیید شورای نگهبان رسیده است. قانون اساسنامه سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور فصل اول ـ کلیات ماده ۱ـ سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور که […]

قانون اساسنامه سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور، در جلسه علنی ۲۳ خردادماه ۱۴۰۲ مورد موافقت مجلس شورای اسلامی قرار گرفته است و در تاریخ ۲۷ دی‌ماه ۱۴۰۲ به تأیید شورای نگهبان رسیده است.

قانون اساسنامه سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور
فصل اول ـ کلیات
ماده ۱ـ سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور که در این اساس‌نامه به­ اختصار «سازمان» نامیده می‌شود، مؤسسه دولتی با ماهیت آموزشی و وابسته به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است. موضوع فعالیت سازمان، برنامه‌­ریزی و اجرای آموزش و تربیت فنی و حرفه‌ای و مهارتی غیر­رسمی­، سنجش مهارت و صلاحیت شغلی و حرفه‌ای و تربیت مربی فنی و حرفه­‌ای در سطح کشور می‌باشد.
تبصره- سایر دستگاه‌هایی که دارای قوانین خاص برای ارائه آموزش­‌های غیررسمی هستند، در چهارچوب قوانین خود و با رعایت قانون نظام جامع آموزش و تربیت فنی، حرفه‌ای و مهارتی مصوب ۱۳۹۶/۸/۲۴ به فعالیت خود ادامه خواهند داد.
ماده ۲ـ تعریف اصطلاحات موضوع ماده (۲) قانون نظام جامع آموزش و تربیت فنی، حرفه‌ای و مهارتی در این اساس‌نامه نیز به ­کار برده می‌شود.
ماده ۳ـ جامعه هدف سازمان؛ شاغلین، کارجویان، کارآفرینان، سایر مهارت ­جویان و مربیان آموزش فنی، حرفه­‌ای و مهارتی می­‌باشند.

‌فصل دوم ـ وظایف و اختیارات
ماده ۴ـ وظایف و اختیارات سازمان با رعایت موازین شرعی، سیاست­‌های کلی و قوانین عبارت است از:
۱ـ هماهنگی و همکاری با دستگاه‌های اجرائی ارائه ­دهنده آموزش و تربیت فنی، حرفه‌ای و مهارتی غیررسمی در چارچوب مصوبات شورای ­عالی آموزش و تربیت فنی، حرفه‌ای و مهارتی
۲ـ مشارکت و همکاری با ارکان نظام موضوع ماده (۵) قانون نظام جامع آموزش و تربیت فنی، حرفه‌ای و مهارتی در استقرار و اجرای چهارچوب صلاحیت حرفه­‌ای
۳ـ اتخاذ تدابیر لازم برای تضمین کیفیت آموزش‌های فنی، حرفه‌ای و مهارتی غیررسمی در چارچوب صلاحیت حرفه‌ای
۴ـ تعمیم و ترویج آموزش­‌های فنی و حرفه­‌ای (شایستگی­‌های فنی­، غیرفنی و عمومی) برای ارتقای سطح آگاهی جامعه
۵ـ تدوین استاندارد‌های آموزش، شایستگی و ارزشیابی حِرف و مشاغل با مشارکت شاغلین خبره و عوامل بازار کار در چارچوب قوانین و مقررات مربوط
۶ـ احداث، توسعه، بازسازی و تجهیز مراکز و کارگاه‌های آموزش فنی و حرفه‌ای و سنجش مهارت و صلاحیت حرفه­‌ای
۷ـ طراحی، تدوین و اجرای برنامه‌های آموزش فنی، حرفه‌ای و مهارتی غیررسمی به‌صورت دولتی، غیردولتی، نیمه‌دولتی (تعاملی) و مشارکت بین‌المللی در قالب آموزش­‌های حضوری (مستقیم)، نیمه‌حضوری و مجازی بر ­اساس نیاز بازار کار در حِرف و مشاغل مختلف
۸ـ ارائه خدمات مشاوره و هدایت حرفه­‌ای و شغلی و کارآفرینی به متقاضیان آموزش فنی و حرفه‌‏ای
۹ـ ایجاد مراکز سنجش مهارت و تعیین صلاحیت حرفه‌ای در چارچوب قانون نظام جامع آموزش و تربیت فنی، حرفه‌ای و مهارتی و زیر‌نظر شورای عالی آموزش و تربیت فنی، حرفه‌ای و مهارتی
۱۰ـ سنجش مهارت و صلاحیت شغلی مهارت ­آموزان و صدور گواهینامه مهارت و شایستگی و صلاحیت شغلی
۱۱ـ صدور پروانه مهارت فنی کارگران ماهر موضوع ماده (۴) قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مصوب ۱۳۷۴/۱۲/۲۲،
۱۲ـ صدور مجوز تأسیس مراکز کارآموزی جوار کارگاه و یا بین کارگاهی و آموزشگاه‌های فنی ­ و حرفه‌ای آزاد در داخل و خارج از کشور، نظارت بر فعالیت آن‌ها و لغو مجوز مراکز و آموزشگاه‌هایی که بر­خلاف قانون و مقررات و استاندارد‌ها عمل نمایند.
۱۳ـ اعتبارسنجی و رتبه ‌بندی مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای دولتی، آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای آزاد و سایر ارائه‌دهندگان آموزش‌های مهارتی غیر‌رسمی دولتی و غیردولتی دارای مجوز از سازمان
۱۴ـ جلوگیری از فعالیت اشخاص حقیقی یا حقوقی فاقد مجوز آموزش فنی و حرفه‌ای که از عنوان سازمان یا آموزشگاه فنی و حرفه‌ای سوء‌استفاده می‌کنند از طریق مراجع ذی‌ربط
۱۵ـ تربیت مربی و نیروی فنی برای ارائه آموزش‌های فنی، حرفه‌ای و مهارتی در بخش‌های دولتی و غیردولتی و بازآموزی و رتبه‌بندی آن‌ها به‌منظور افزایش کیفیت مهارت ­آموزی
۱۶ـ رتبه‌بندی مربیان تمام­وقت سازمان به‌منظور استقرار نظام پرداخت‌ها بر اساس تجربه و شایستگی­‌های عمومی، تخصصی و حرفه‌ای توسط سازمان، ظرف یک‌سال پس از لازم‌الاجرا شدن این قانون
۱۷ـ مطالعه و شناسایی تغییرات بازار آموزش مهارت‌ها، فناوری‌ها، شایستگی‌ها و شیوه‌های نوین مهارت‌­آموزی در سطح ملی و بین‌المللی و نیاز‌های بازار کار فعلی و آتی و مشاغل آینده
۱۸ـ انجام پژوهش‌های کاربردی و آینده‌پژوهی در حوزه آموزش‌های فنی، حرفه‌ای و مهارتی و وظایف و مأموریت‌های سازمان
۱۹- اجرای برنامه‌های ترویجی برای ارتقای فرهنگ کار و مهارت‌آموزی و کار آفرینی، برگزاری جشنواره ملی مهارت و سایر رویداد‌های ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی مرتبط
۲۰ـ تولید محتوا‌های آموزشی، انتشار کتب و منابع آموزشی و نشریات مورد نیاز مرتبط با آموزش و تربیت فنی، حرفه‌ای و مهارتی غیر­رسمی
۲۱ـ همکاری و مشارکت با مؤسسات، انجمن‌های علمی، حرفه‌ای، اتحادیه‌ها و صنوف حرفه‌ای و شغلی و مراکز علمی، فنی، آموزشی و پژوهشی داخلی و خارجی معتبر به‌منظور تدوین استاندارد شایستگی و ارزشیابی و ارتقای کیفیت و توسعه آموزش‌های فنی، حرفه‌ای و مهارتی غیر‌رسمی
۲۲ـ انعقاد تفاهم‌نامه و هرگونه سند همکاری در زمینه آموزش، پژوهش و سنجش مهارت و صلاحیت حرفه‌ای با اشخاص حقیقی و حقوقی دولتی و غیردولتی داخلی و خارجی معتبر با رعایت قوانین و مقررات مربوط
۲۳ـ سازماندهی و جذب کمک‌های فنی، اجرایی و مالی اشخاص حقیقی و حقوقی دولتی و غیردولتی داخلی و بین‌المللی به‌منظور ارتقای سطح کمی و کیفی آموزش‌های فنی و حرفه­‌ای و مهارتی غیر­رسمی در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط
۲۴ـ برگزاری، حضور و مشارکت فعال در مسابقات آزاد، ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی مهارت‌ها
۲۵ـ عضویت در سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی و شرکت در مجامع بین‌المللی مرتبط با آموزش‌های مهارتی غیر‌رسمی به‌عنوان نماینده دولت جمهوری اسلامی ایران
۲۶ـ ایجاد بانک اطلاعاتی مهارت­آموختگان و رصد اشتغال آنان ظرف شش‌ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این قانون
۲۷ـ تهیه و تنظیم شیوه‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های مورد نیاز در حوزه وظایف سازمان در چارچوب قوانین و مقررات مربوط ظرف شش‌ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این قانون

فصل سوم ـ ساختار سازمان
ماده ۵ ـ ساختار سازمان عبارت است از:
۱ـ ستاد مرکزی سازمان که در تهران مستقر است.
۲ـ مرکز تربیت مربی فنی و حرفه­‌ای
۳ـ ادارات کل آموزش فنی و حرفه‌ای استان‌ها
۴ـ مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای
۵ـ مراکز سنجش مهارت و تعیین صلاحیت حرفه‌ای
تبصره ـ سازمان مجاز است مراکز آموزش و سنجش مهارت خیّرساز را با رعایت موازین شرعی و مقتضای وقف، وصیت یا عناوین مشابه آن و همچنین مراکز دولتی را بر اساس شاخص‌های آموزش فنی و حرفه­‌ای، نیروی انسانی، فضا و تجهیزات و اداری و مالی رتبه­ بندی و به ­صورت هیأت امنائی اداره و بر آن‌ها نظارت نماید. اعضای هیأت امنا که توسط رئیس سازمان، تعیین و منصوب می‌شوند عبارتند از:
۱ـ رئیس مرکز
۲ـ یک نفر از مربیان مرکز
۳ـ یک نفر از اتاق بازرگانی شهرستان ذی­ربط
۴ـ یک نفر از اتاق اصناف شهرستان ذی­ربط
۵ـ یک نفر خبره آموزش‌های فنی و حرفه­‌ای
۶ـ دو نفر از خیّرین (در مراکز خیّرساز)
تدوین و تصویب برنامه و بودجه سالانه، نظارت بر هزینه‌کرد‌ها و تصویب صورت‌های مالی، تعیین حسابرس و خزانه­‌دار و جذب و قبول کمک اشخاص حقیقی و حقوقی در چهارچوب قوانین و مقررات از وظایف هیات امناء می‌باشد. تصمیمات هیات امناء بعد از تأیید مدیرکل آموزش فنی و حرفه­‌ای استان ذی‌­ربط، لازم‌الاجراست.
ماده ۶ـ رئیس سازمان با حکم وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به‌عنوان معاون وزیر و رئیس سازمان منصوب می‌شود و مسؤول حسن اجرای کلیه امور سازمان است.
ماده ۷ـ وظایف و اختیارات رئیس سازمان در چارچوب اساسنامه به‌شرح زیر است:
۱ـ اداره امور سازمان و نظارت بر حسن انجام امور
۲ـ پیشنهاد برنامه و بودجه سالانه سازمان به مراجع ذی‌صلاح
۳ـ انعقاد قرارداد با اشخاص حقیقی و حقوقی
۴ـ تدوین و ابلاغ برنامه اجرائی و مالی سازمان و ارائه گزارش عملکرد آن به مراجع ذی‌صلاح
۵ ـ نمایندگی سازمان در کلیه مراجع قضائی، اداری، سازمان‌ها و نهاد‌های ملی و بین‌المللی
۶ ـ انجام کلیه امور استخدامی از جمله عزل و نصب معاونان و مدیران سازمان و ارتقا و آموزش کارکنان با رعایت قوانین و مقررات مربوط
۷ـ تعیین و نصب اعضای هیأت امنای مراکز آموزش و سنجش مهارت و صلاحیت حرفه‌ای
تبصره ـ رئیس سازمان می‌تواند برخی از اختیارات خود را به هر یک از معاونان و مدیران سازمان تفویض نماید.

فصل چهارم ـ منابع مالی
ماده ۸ـ منابع مالی سازمان عبارتند از:
۱ ـ اعتبارات هزینه ای، تملک دارایی‌های سرمایه‌ای و ردیف‌های خاص در قانون بودجه سالانه کشور
۲ـ درآمد‌های حاصل از ارائه هرگونه خدمات آموزشی، سنجش مهارت و صلاحیت حرفه‌ای و فروش محصولات آموزشی و تولیدات کارگاهی پس از گردش خزانه­‌داری کل کشور
۳ـ دریافت هدایا و کمک‌های اشخاص حقیقی و حقوقی داخلی و خارجی با رعایت قوانین و مقررات کشور
۴ـ دریافت هرگونه وام و تسهیلات از بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری معتبر
۵ ـ معادل یک در هزار مزد کارگران در هر ماه، توسط کارفرمایان، صاحبان صنایع و بنگاه‌های اقتصادی طبق صورت‌های ماهانه ارسالی به سازمان تأمین اجتماعی به‌منظور مهارت‌­آموزی مستمر شاغلین با پیش‌­بینی در بودجه سالانه و پس از گردش خزانه‌­داری کل کشور

۶ ـ دو درصد (۲%) از منابع حاصل از فروش کالای قاچاق توسط سازمان جمع ­آوری و فروش اموال تملیکی به استثنای موارد مندرج در تبصره (۱) ماده (۵۳) قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب ۱۳۹۲/۱۰/۰۳ به منظور مهارت ­آموزی کارجویان و اقشار آسیب‌پذیر جامعه با پیش ­بینی در بودجه سالانه
۷ـ نیم در هزار از سود خالص پایان سال مالی آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای آزاد به‌منظور ترویج و توسعه مهارت ­آموزی پس از گردش خزانه­‌داری کل کشور
۸ ـ درآمد‌هایی که سازمان به ­موجب قوانین و مقررات، مجاز به وصول و هزینه‌کرد آن می‌باشد.
تبصره ـ کلیه دستگاه‌های اجرایی مکلفند با همکاری سازمان، نیاز‌های آموزشی نیرو‌های انسانی هر یک از طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه­‌ای خود را تعیین و حداکثر نیم در هزار اعتبارات آن طرح را به منظور آموزش­‌های فنی و حرفه­‌ای و مهارتی نیروی انسانی همان طرح در بودجه سالانه پیش ­بینی کرده و در قالب توافقنامه­‌ای که بین سازمان و دستگاه مربوطه تنظیم می‌شود، هزینه نمایند.
در صورتی که به تشخیص بالاترین مقام هر دستگاه، همه یا بخشی از نیروی انسانی هر طرح پس از احراز صلاحیت فنی و تخصصی از طریق سازمان و با ارائه مدارک فنی و تخصصی مرتبط، نیاز به آموزش نداشته باشند، مازاد اعتبار مذکور صرف اجرای همان طرح می‌شود.
ماده ۹ـ کلیه اسناد و اوراق تعهدآور مالی، با امضای رئیس سازمان یا مقام مجاز معتبر است.

فصل پنجم ـ سایر مقررات
ماده ۱۰ـ مشاغل اختصاصی تمام ­وقت سازمان شامل مربی و کارشناسان آموزش و سنجش مهارت و صلاحیت حرفه‌ای مشمول تبصره (۳) ماده (۶۵) قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب ۱۳۸۶/۷/۸ می‌­باشند.
ماده ۱۱ـ ساعات کار مربیان تمام‌وقت سازمان، سی ­­ساعت در هفته شامل بیست و چهار ساعت تدریس و شش ساعت سایر فعالیت‌های آموزشی، پژوهشی و اداری می‌باشد.
ماده ۱۲ـ سازمان مجاز است بر اساس نیاز، نسبت به جذب و بکارگیری مربی به‌صورت حق‌التدریس ساعتی بدون تعهد استخدامی، با تأیید سازمان اداری و استخدامی کشور اقدام نماید.
ماده ۱۳ـ سازمان مجاز است از خدمات کارشناسان و متخصصین شاغل در دستگاه‌های دولتی و نهاد‌های عمومی غیر­دولتی تا سقف سی و دو ساعت در ماه به­عنوان مربی مدعو با موافقت رئیس دستگاه مربوط استفاده نماید.
ماده ۱۴ـ مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای خیّر­ساز و مراکز سنجش مهارت و تعیین صلاحیت حرفه‌ای خیّرساز که به‌صورت هیأت امنائی اداره می‌شوند، مشمول امتیاز مالیاتی موضوع ماده (۱۷۲) قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۱۳۶۶/۱۲/۳ می‌باشند.
ماده ۱۵ـ سازمان مجاز است نسبت به معرفی داوطلبان مهارت­ آموزیِ فاقد شغل به واحد‌های صنعتی، تولیدی و خدماتیِ داوطلب که ظرفیت آموزشی دارند، اقدام نماید. آموزش‌های مذکور رایگان می‌باشد و مهارت‌آموزی که توأم با کار نباشد در طول دوره آموزش مشمول قوانین و مقررات کار و تأمین اجتماعی ویژه شاغلین نمی‌باشد.
ماده ۱۶ـ جعل گواهینامه مهارت سازمان و استفاده از آن جرم است و مرتکب، به یکی از مجازات ­های تعزیری درجه شش موضوع ماده (۱۹) قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲/۰۲/۰۱ محکوم می­‌شود.
ماده۱۷ـ به‌منظور ایجاد هماهنگی و پیشبرد اهداف و امور آموزش‌های فنی، حرفه‌ای و مهارتی غیر­رسمی در استان­ ها، کارگروه توسعه مهارت با عضویت نهادها، دستگاه‌های اجرایی و تشکل‌های ذی‌ربط به­ عنوان کارگروه تخصصی شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان به ریاست استاندار یا یکی از معاونان وی تشکیل می‌شود. دبیر کارگروه توسعه مهارت، مدیرکل آموزش فنی و حرفه‌ای استان می‌باشد.
ماده ۱۸ـ سایر موضوعاتی که در این اساسنامه پیش‌بینی نشده‌است، مشمول قوانین و مقررات عمومی کشور می­‌باشد.
قانون فوق که رسیدگی به آن مطابق فراز دوم اصل هشتاد و پنجم (۸۵) قانون اساسی در جلسه علنی روز سه‌شنبه مورخ ۱۴۰۲/۳/۲۳ مجلس شورای اسلامی مورد موافقت قرار گرفته است، در جلسه مورخ ۱۴۰۲/۱۰/۱۰ کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مشتمل بر هجده ماده و چهار تبصره تصویب و در تاریخ ۱۴۰۲/۱۰/۲۷ به تأیید شورای نگهبان رسید.