فریب در ازدواج
سوال : پس از انعقاد عقد ازدواج مشخص میگردد قبل از خواستگاری و انعقاد عقد زوج با بستن لوله های خروجی وازکتومی امکان قابلیت باروری را از خود سلب کرده است زوجه پس از اطلاع از این موضوع به طرح شکایت کیفری تدلیس درازدواج و تقاضای فسخ نکاح اقدام و سپس زوج با مراجعه به پزشک متخصص نسبت به بازگشایی لوله ها اقدام نموده است پزشکی قانونی در مقام پاسخ به استعلام دادگاه اعلام نموده است عمل وازکتومی قبلاً صورت گرفته است تائید ادعای زوجه لیکن ایشان نسبت به بازگشایی لوله ها اقدام نموده اما اینکه امکان باروری وجود دارد یا خیر؟ منوط به معاینه مجدد در شش ماه بعد می باشد با این وصف:
١-آیا حق طرح شکایت کیفری زوجه به قوت خود باقی است؟
٢- آیا این عمل زوج با وصف اینکه فلسفه اصلی ازدواج تولید مثل و ازدیاد نسل است میتواند مصداق تدلیس در ازدواج باشد؟
٣- آیا بازگشایی لوله های خروجی حق فسخ نکاح را از زوجه سلب می‌کند یا خیر؟
با این وصف که هنگام خواستگاری و انعقاد عقد مرد در حالت غیر قابل باروری بوده و بعداً برای رهائی از شرایط فسخ نکاح نسبت به بازگشایی لوله های خود اقدام نموده است می‌تواند دارای وصف جزایی داشته باشد
پاسخ : ١- برابر ماده ۱۱۲۸ قانون مدنی، «هرگاه در یکی از طرفین صفت خاصی شرط شده و بعد از عقد معلوم شود که طرف مذکور فاقد وصف مقصود بوده برای طرف مقابل حق فسخ خواهد بود، خواه وصف مذکور در عقد تصریح شده یا عقد متبانیاً بر آن واقع شده باشد.» از سوی دیگر زوجین در صورتی که در سن باروری باشند عرفاً وجود وصف باروری در زمان عقد جزو شروط بنایی ازدواج ایشان تلقی میشود و کتمان وازکتومی در فرض سوال میتواند از مصادیق تدلیس تلقی شود .
٢- مستفاد از مقررات ماده ۶۴۷ قانون مجازات اسلامی ۱۳۷۵، فریب در ازدواج مستلزم وانمود کردن یا انجام عملیاتی نسبت به زن یا مرد است که موجب فریب طرف دیگر در ازدواج با او گردد، به نحوی که پنهان داشتن صفت یا توصیف کردن به صفتی که شخص فاقد آن است با قصد فریب انجام شده باشد و سکوت در مورد انجام دادن عمل وازکتومی در مواردی که زوجه در سن باروری است می تواند از مصادیق تدلیس توسط زوج تلقی شود.